Pop music… Ο φίλτατος Μπάμπης μεταξύ άλλων μας ζήτησε και έναν ορισμό της pop. Εδώ η επιστήμη (και εγώ μαζί) σηκώνουν τα χέρια ψηλά! Πως να ορίσεις κάτι τόσο ξεχειλωμένα ευρύ! Πάντως ένα τραγούδι pop ξεχωρίζει… είναι κάτι σαν την πορνογραφία… Κανείς δεν μπορεί να την ορίσει αλλά όλοι την αναγνωρίζουν μόλις την δουν!
Pop… Ακόμη και ο ήχος της λέξης «ποπ» θυμίζει κάτι ανάλαφρο χαρούμενο και φωτεινό (σε αντίθεση με την λέξη rock όπου ειδικά αυτο το «ρο» της δίνει εξ ακούσματος μόνο μια τραχύτητα)!
Τις ρίζες της πάντως πρέπει να της αναζητήσουμε μάλλον στην ελαφρά κλασική μουσική του Vivaldi και του Strauss και τις οπερέτες του Offenbach. Βέβαια η γραμμή που συνδέει τον «Γαλάζιο Δούναβη» με τους δίσκους της Sarah είναι πολύ μακριά αλλά σίγουρα ευδιάκριτη (θυμηθείτε ότι στα 60s κυρίως ήταν της μόδας η διασκευή κλασικών κομματιών από pop σύνολα -με κορυφαίο να θυμηθώ το «Whiter shade of pale»). Μια γραμμή που περνάει στην συνέχεια από το swing των 30s στις μεγάλες ορχήστρες των 40s, από τους crooners των 50s στα βρετανικά group της εισβολής στα 60s και στην disco pop των 70s, από την synth pop των 80s στην brit pop των 90s.
Popular… Μουσική για τις μάζες. Εδώ υπεισέρχεται και αυτό το γνωστό ψευδεπίγραφο δίλημμα μαζικότητα ή ποιότητα. Γιατί ψευδεπίγραφο; Γιατί κανένας δημιουργός από καταβολής του κόσμου τούτου δεν δημιούργησε ερήμην κάποιου κοινού, ακόμη και αν αυτό το κοινό ήταν ένα άτομο. Το πρόβλημα εμφανίζεται ή όταν η μουσική αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα (φορτώστεε!) με αποκλειστικά και μόνο ανταλλακτική αξία στα χέρια ανθρώπων που η μόνη μελωδία που εκτιμούν είναι η εισαγωγή του «Money» των Pink Floyd! Ή όταν ο ίδιος ο δημιουργός έχει κατά νουν την ικανοποίηση του αισθητικού κριτηρίου ενός ετερόκλητου πλήθους ανθρώπων με αποτέλεσμα μια αισθητική «σαλάτα» (ο πιο ακριβής ορισμός του κιτς κατά Ραφαηλίδη!)
Φαινόμενα τύπου Popstars είναι λίαν αποκαλυπτικά (σε σημείο ξεγυμνώματος) του πως αντιλαμβάνεται η μουσική βιομηχανία την pop κουλτούρα. Σαν μια βιομηχανική σειρά συναρμολόγησης ενός τυποποιημένου προϊόντος (είδατε τους «Μοντέρνους Καιρούς»😉 όπου τραγούδια ξεπετιούνται με την ίδια ευκολία που μια μηχανή στην Ταϊβάν βγάζει αρκουδάκια… Βέβαια μέσα από αυτήν την ποσότητα η ποιότητα ξεπετιέται και ξεχωρίζει σαν διαμάντι στο χώμα…
Pop… Μουσική κατά βάση απλή, στόχος η μελωδία να περάσει στο κοινό είτε αυτό είναι το κοινό της όπερας της Βιέννης είτε ενός νυχτερινού Club. Το «απλή» δεν είναι αρνητικό. Και η απλή κουζίνα μπορεί να είναι μεγαλειώδης… Πέρα από τις γευστικές ακροβασίες, τα φιλέτα κροκόδειλου με σάλτσα από βατόμουρα και άγρια μανιτάρια υπάρχει και το απλό μεγαλειώδες παϊδάκι!! Μια-δυο κιθαρίτσες, ένας ντράμερ, καμιά φορά ένας μπασίστας που συνήθως μαθαίνει στην πράξη το όργανο (δύσκολο να βρεις και από αγγελία!) και μια φωνή και … αυτό ήταν! Ή ένα απλό πιανάκι. Κουπλέ ρεφραίν, σόλο, κουπλέ ρεφραίν fade out… Το απλό και ανάλαφρο όμως δίνει πάντα και την αίσθηση του εύκολου. Γι αυτό η pop είναι ίσως το είδος όπου έχει κυκλοφορήσει η μεγαλύτερη σαβούρα από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία μουσικής!
Συμπέρασμα ζωής: ας έχουμε υπ’ όψιν μας ότι όταν ζητάμε απλά πράγματα, στην πραγματικότητα ζητάμε κάτι πολύ δύσκολο. Η απλότητα ακροβατεί πάντα ανάμεσα στην απλοϊκότητα, την ευτέλεια, την κοινοτυπία. Η απλότητα απαιτεί άριστης ποιότητας πρώτες ύλες. Ένα ζητούμενο που αφορά όλες τις πλευρές της ζωής μας…
Σας έχω πει πόσο πολύ μ’ αρέσουν οι λίστες; Σαν ένας άλλος Cusack στο «High Fidelity»! Ιδού λοιπόν μια λίστα με 11 αγαπημένα pop κομμάτια (σήμερα! αύριο ίσως να έγραφα άλλα!) χωρίς καμιά λογική ή αξιολογική ή άλλου τύπου σειρά (εξαιρώντας τα synth pop τα οποία έχουν ήδη παρελάσει στην πασαρέλα του mic):
1 FIELD MICE – Sensitive
To απόλυτο «αγόρι αγαπάει κορίτσι το οποίο όμως τον πληγώνει και αυτό μόνο του την περιμένει κοιτώντας τα φύλλα να πέφτουν» group. Δείτε τίτλους: «Let’s kiss and make up» , «Before the first kiss», «If you need someone». Πολύ Άρλεκιν διάβαζαν τα παιδιά, αλλά το μετουσίωναν σε τέτοια μουσική έκφραση που μόνο ιπποποτάμια δέρματα μένουν αδιαπέραστα…
2. TREMBLING BLUE STARS – Ripples
Η φυσική συνέχεια των Field Mice, οπότε μην περιμένετε ιδιαίτερες αλλαγές στο κλίμα, αλλά το κομμάτι είναι τόσο γοητευτικό που δεν αντιστάθηκα στον πειρασμό να το βάλω στην λίστα!
3. BEACH BOYS – God only knows
Από τις ελάχιστες περιπτώσεις που ο χαρακτηρισμός «ουράνια μελωδία» δεν αποτελεί ποιητκή αδεία (ή αηδία) ενός βαριεστημένου κριτικού. Το δε «Pet Sounds» σημαδεύει τα γεννητούρια μιας νέας pop…
4. MADONNA – Like a virgin
Γιατί είναι η απόλυτη pop θεά. Και την εκτιμήσαμε ακόμη περισσότερο όταν βγήκαν τα κλωνοποιημένα κακέκτυπά της.
5. GO BETWEENS – Karen
Οι διανοούμενοι της συγχορδίας… Θα μπορούσα να διαλέξω δέκα άλλα κομμάτια τους… αλλά αυτή η ιστορία του έρωτα με την βιβλιοθηκάριο που του γνωρίζει τον Ζενέ, τον Μπρέχτ και τον Τζόυς είναι τόσο όμορφη και τόσο «too good to be true»!
6. CARPENTERS – Close to you
Μελό μπαλάντες, ακόμη πιο μελό στίχοι, κλασικά προβλέψιμες ενορχηστρώσεις. Και όμως υπήρχε αυτό το κάτι… Ίσως ΑΥΤΗ η φωνή… Έως και οι Sonic Youth όχι μόνο τους διασκεύασαν αλλά έγραψαν ένα απο τα ωραιότερα κομμάτια τους για αυτήν τη φωνή («Tunic»)!
7. MADNESS – House of fun
Ποτέ άλλοτε τόσο σοβαρά πράγματα δεν ειπώθηκαν με τέτοια ξέφρενα χαρούμενη και «έκλυτη» μουσική. Και περιέργως με μεγάλη απήχηση στα charts!
8. TRIFFIDS – Raining pleasure
Και η μελαγχολία μπορεί καμιά φορά να είναι όμορφη και τρυφερή. Το αισθαντικό αυστραλέζικο group που έγινε βορά των κάφρων στο Πεδίον του Άρεως…
9. CHUMBAWAMBA – Enough is enough
Η αναρχική κολεκτίβα από το Leeds δείχνει ότι η επανάσταση μπορεί να είναι και ένα πανηγύρι!
10. RAINING PLEASURE – Open window
Αν ήταν Άγγλοι, κάτι Coldplay, Travis κλπ κλπ θα τα είχαν παρατήσει για να γίνουν αγρότες στην όμορφη αγγλική ύπαιθρο… Ειρωνεία, αλλά ενδεικτικό του πως λειτουργεί ο μουσικός χώρος, η επιτυχία ήρθε με το χειρότερο από τα τρία LP τους!
11. LIBIDO BLUME – Colors melting
E ναι, υπήρχαν και κάποιοι Έλληνες την δεκαετία του 80 που έπαιζαν pop, τότε που τα πάντα σκίαζε η μορφή του Ian…
1η δημοσίευση: http://www.mic.gr
Bouquet of dreams 