:: Να που φτάσαμε πια στο 4ο sequel της στήλης! Ήδη ξεπεράσαμε σε αριθμό το… «Matrix» και τον «Νονό» και κοντεύουμε να φτάσουμε το «Star Wars»! Έχουμε δρόμο πάντως μέχρι να φτάσουμε την… «Εμμανουέλα» (αν δεν κάνω λάθος είχε φτάσει τις 10 ή 11! ). Έτσι λοιπόν σαν αποτίμηση (και ας μου επιτραπεί η.. εσωστρέφεια) τούτης της σύντομης πορείας θέλω να ευχαριστήσω αυτούς τους λίγους (δεν περίμενα άλλωστε να είναι και πολλοί!) που συμφώνησαν ή διαφώνησαν με τα γραφόμενα, που με τον τρόπο τους δικαιώσαν την ύπαρξη της. Και για αυτούς θα συνεχίσει να υπάρχει…
:: Στο προηγούμενο παρακολουθήσαμε το ιστορικό της καθιέρωσης της έννοιας των πνευματικών δικαιωμάτων (ΠνΔκ). Ας ανακεφαλαιώσουμε τις δύο αιτίες που την επέβαλαν: α) ο έλεγχος των διακινούμενων ιδεών από την εξουσία (είναι πολύ πιο εύκολο να ελέγξεις μια μικρή συντεχνία τυπογράφων παρά έναν μεγάλο αριθμό ανατρεπτικών ή αιρετικών συγγραφέων) και β) η προστασία των συμφερόντων της συντεχνίας των τυπογράφων. Ο δημιουργός ήταν κάτι σαν ένας απλός υπάλληλος του τυπογράφου, και τίποτα παραπάνω, κατείχε μόνο το πρωτότυπο χειρόγραφο και από τη στιγμή που το πουλούσε στον τυπογράφο, τελείωνε ο ρόλος του. Μόλις το 1710, με το περίφημο διάταγμα της Άννης, αναγνωρίστηκε το δικαίωμα των δημιουργών στο έργο τους, και μάλιστα μετά από τρομακτικούς δικαστικούς αγώνες και συγκρούσεις με την συντεχνία των τυπογράφων που έβλεπε να χάνει τα αποκλειστικά προνόμια της. Και μόλις στα τέλη του 19ου αιώνα υπογράφηκαν οι πρώτες διεθνείς συνθήκες, με προεξάρχουσα την Συνθήκη της Βέρνης το 1886.
Όλα πήγαιναν καλά, μέχρι που σχεδόν συγχρόνως, σαν σε αλυσιδωτή αντίδραση, τρεις νέοι παράμετροι ήρθαν να αλλάξουν το σκηνικό, στο 2ο μισό του περασμένου αιώνα. Η ανάδειξη του ρόλου των εταιρειών, η ψηφιακή τεχνολογία και το Internet. Ας εξετάσουμε λοιπόν τους τρεις αυτούς ανατρεπτικούς παράγοντες έναν-έναν: (στην παρακάτω εξιστόρηση θα δείτε πόσο δίκιο είχε τελικά ο Λένιν όταν έλεγε ότι «ο καπιταλιστής θα μας πουλήσει το σκοινί με το οποίο θα τον κρεμάσουμε»! Ίσως δεν υπάρχουν καλύτερα παραδείγματα!)
Εταιρείες:
Θα μου πείτε τώρα, εταιρείες δεν υπήρχαν και παλιότερα, και μάλιστα μεγάλες; Ναι, αλλά είναι η πρώτη φορά που εταιρείες αποκτούν τέτοια ισχύ, σε σημείο που η λέξη «μεγάλες» να μοιάζει πια ανεπαρκής! Πως να χαρακτηρίσεις δηλ. μια εταιρεία της οποίας ο κύκλος εργασιών υπερβαίνει τό ΑΕΠ πολλών κρατών; Οδεύουμε ολοταχώς προς μια κοινωνία υπερεθνική, αλλά όχι διεθνική, όπου ένας ιδωτικός οργανισμός αποκτά μεγαλύτερη ισχύ από τους κρατικούς θεσμούς… Εδώ έγκειται και η κύρια αρνητική επίδραση του φαινομένου της παγκοσμιοποίησης. Της οποίας την δυναμική έχουν εκμεταλλευθεί οι εταιρείες, ωθώντας την τελικά προς μια παγκοσμιοποίηση των κεφαλαίων και όχι των ανθρώπων…
Η γιγάντωση όμως αυτή των εταιρειών επέφερε και γιγάντωση του ανταγωνισμού (μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες, που λέει κι ο λαός). Μέσα σε αυτό το κλίμα ενός σχεδόν ανθρωποφάγου ανταγωνισμού, ένα από τα πρώτα θύματα υπήρξε η ελεύθερη έρευνα και κατ’ επέκτασιν η ελεύθερη σκέψη. Το κεντρικό ζήτημα δεν είναι πια το εάν μια ιδέα, μια εφεύρεση, μια έρευνα είναι συμφέρουσα για το κοινωνικό σύνολο, αν είναι επωφελής ή όχι για το περιβάλλον, προϋποθέσεις οι οποίες κάποτε θεωρούνταν αυτονόητες. Τώρα το ζήτημα είναι εάν οι ιδέες αυτές είναι κερδοφόρες. Άμεσα κερδοφόρες μάλιστα (δος ημίν… τώρα, λένε στις προσευχές τους)! Ο θεσμός του διπλώματος ευρεσιτεχνίας, της πατέντας δηλ., από θεσμός προστασίας της καινοτομίας και της πρωτοπορίας, έγινε όπλο περιορισμού της έρευνας. Και φτάσαμε σήμερα να είναι σχεδόν αδύνατο να σταθεί ανεξάρτητος ένας πανεπιστημιακός ερευνητής χωρίς την στήριξη και το ωμό «νταβατζηλίκι» μιας εταιρείας.
Στο επόμενο θα δούμε κάποιες συνέπειες, σχεδόν δραματικές, σε τομείς μάλιστα τόσο ζωτικούς όπως η ανθρώπινη υγεία. Έτσι για να συνειδητοποιήσουμε κιόλας ότι το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων αγγίζει και τομείς πολύ πιο σημαντικούς και ζωτικούς από τα mp3 και τα «πειρατικά» PC Games…
Ψηφιακή Τεχνολογία:
Η ψηφιακή επανάσταση υπήρξε σίγουρα ανάλογης σημασίας και συνεπειών με την εφεύρεση της τυπογραφίας. Μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας, σχεδόν κάθε ανθρώπινη γνώση, και όλη η πνευματική δημιουργία μπορεί στην πράξη να αναπαρασταθεί πιστότατα με μια ακολουθία των ψηφίων 1 και 0! Και όντας σε τέτοια μορφή η πληροφορία μπορεί να αντιγραφεί και να διαδοθεί ευκολότατα. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι πρόκειται για μια μορφή… εξαϋλωσης ή ανεξαρτητοποίησης της πληροφορίας από τον υλικό φορέα της! Έλα όμως που αυτό που μπορεί να πουληθεί είναι προς το παρόν μόνο το μέσο! Και εδώ ξεκινά η σύγχυση…
Και είναι αν μην τι άλλο αστείο οι ίδιες οι εταιρείες που επινόησαν π.χ. τα δισκάκια CD-R, που προμήθευσαν όλο τον κόσμο με αυτά θαυματουργά μηχανήματα αντιγραφής (μέσω δαπανηρών διαφημίσεων μάλιστα!), τώρα να τρέχουν να μαζέψουν πανικόβλητες τις θύελλες που έσπειραν, ξοδεύοντας χρήματα για το αντίθετο. Λίαν διασκεδαστικό θέαμα! Η αμηχανία δε των εξουσιών μπροστά σε αυτό το φαινόμενο είναι εμφανής. Η προσπάθεια ελέγχου πέρα από τις συνήθεις τεχνικές της προπαγάνδας έχει περάσει και σε τακτικές εκφοβισμού και κρατικής τρομοκρατίας. Έχουν αναφερθεί σε πολλές χώρες του «δημοκρατικού» (smile!) κόσμου (Η.Π.Α., Αυστραλία, Αγγλία) αστυνομικές επιδρομές σε ακαδημαϊκά ιδρύματα (όπως το MIT) και προσαγωγές όχι μόνο φοιτητών οι οποίοι αντέγραφαν τραγούδια αλλά ακόμη και καθηγητών για «πλημμελή επιτήρηση μηχανημάτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αντιγραφές»! Πρακτικές που θυμίζουν την «επάρατη» Σοβιετική Ένωση, στην οποία υπήρχε ασφυκτικός έλεγχος ακόμη και των… φωτοτυπικών μηχανημάτων ώστε να προληφθεί η εξάπλωση αντικαθεστωτικών ιδεών. Το πρόσωπο της εξουσίας είναι τελικά εξίσου αποκρουστικό ότι προσωπείο και αν φορά…
Internet:
Μπορεί ο μέγιστος (κατ’ εμέ) φιλόσοφος της αρχαιότητας, ο Ηράκλειτος να έλεγε ότι «πόλεμος πάντων πατήρ»… Παρολ’ αυτά, είναι και πάλι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ένα μέσο όπως το Internet, υπήρξε στην πρώιμη μορφή του, προϊόν του πιο σκοταδιστικού θεσμού της ανθρώπινης κοινωνίας, του στρατού (ωχ, ξέχασα την θρησκεία!). Το οποίο Internet πρωτοσχεδιάστηκε ως Arpanet για αμυντικούς λόγους (άσχετο: πως μ’ αρέσει η κατ’ ευφημισμόν χρήση των λέξεων… Όλα γίνονται για «αμυντικούς» σκοπούς φυσικά! Πουθενά δεν υπάρχει ένα π.χ. Υπουργείο Εθνικής… Επίθεσης! Όλοι σε τούτο τον κόσμο «αμύνονται»… Τότε θα μου πείτε και οι πόλεμοι πως γίνονται; Φαίνεται μάλλον ότι κάποιοι εφαρμόζουν το γνωστό αθλητικό δόγμα «η επίθεση είναι η καλύτερη άμυνα»!). Για να καταλήξει ένα μέσο αναρχικό στην ουσία του (αναρχικό!; μα δεν βρίσκεται ένας συνταγματάρχης να κατεβάσει τα τανκς να μας σώσει;;), ένα μέσο στο οποίο κάθε λογοκρισία αντιμετωπίζεται σαν βλάβη και σαν τοπική ανωμαλία, ένα μέσο χωρίς κεντρικό έλεγχο και σχεδίαση, χωρίς εθνικά σύνορα και περιορισμούς.
Το Internet έπαιξε ρόλο καταλυτικό στη διάδοση της ψηφιακής τεχνολογίας. Χάρις σ’ αυτό η γνώση από την στιγμή που θα γεννηθεί μπορεί να διαδοθεί με μεγάλη ευκολία, πρακτικά μηδενικό κόστος, και με ταχύτητα μεγαλύτερη από τον… ιό της πανούκλας στο Μεσαίωνα! Τώρα οι ψηφιακές πληροφορίες κινούνται στο δίκτυο με ασύλληπτες ταχύτητες, σε μορφή ηλεκτρικής τάσης, φωτεινών σημάτων ή ίσως στο μέλλον και κβαντικών μεταπτώσεων! Το Internet θα έλεγε κανείς ότι είναι μια μορφή παγκόσμιου πνεύματος (κατά Hegel) όπου τον ρόλο των νευρώνων τον παίζουν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και των νεύρων τα διάφορα δίκτυα διασύνδεσης! (ιδέα για… θρίλερ: ένα τέτοιο σύστημα κάποτε στο μέλλον να αποκτήσει… αυτοσυνείδηση, κάτι σαν ένας γιγαντιαίος απόγονος του HAL!!)
Η αντίδραση των εταιρειών στο φαινόμενο του Internet υπήρξε και εδώ χαρακτηριστική. Στην αρχή αντέδρασαν με την ευελιξία και τα αντανακλαστικά ενός προϊστορικού τυρρανόσαυρου. Δηλαδή απλώς το αγνόησαν! Στη συνέχεια, μετά την αφύπνιση τους, πίστεψαν ότι βασισμένες στις παραδοσιακές μορφές άσκησης ελέγχου και τις αυστηρές ιεραρχικές δομές τους θα κατάφερναν να επιβάλλουν και να παγιώσουν την κυριαρχία τους και στο νέο μέσο. Το περίφημο «dot.com boom» ήρθε ως επιστέγασμα της αποτυχίας της απόπειρας αυτής.
Μέχρι τώρα το Δίκτυο εμφανίζεται λίαν ανθεκτικό στις… μεταλλαξιογόνες προθέσεις των επιχειρηματιών. Το ειρωνικό στην ιστορία, είναι ότι αυτή του την ανθεκτικότητα την οφείλει στα στρατιωτικά «γονίδια» που κουβαλάει. Όχι ότι βέβαια οι κατά παράδοση αντιδραστικοί και αντιδημοκρατικοί στρατιωτικοί είχαν κατά νουν την ελευθερία της γνώσης όταν σχεδίαζαν το Arpanet, απλώς απαιτούσαν ένα δίκτυο ανθεκτικό στις έξωθεν προσβολές, ακόμη και μιας πυρηνικής επίθεσης (των κακών «κόκκινων» τότε). Οι προσπάθειες όμως εντείνονται. Συμμαχίες, τραστ και τεράστια μονοπωλιακά συγκροτήματα δημιουργούνται για να αντιμετωπίσουν την νέα πρόκληση. Αφού απέτυχαν στην κατά μέτωπο επίθεση, τώρα δοκιμάζουν το «παραδοσιακό» χτύπημα στα μετόπισθεν. «Δεν μπορούμε να ελέγξουμε την ροή της πληροφορίας στο ίδιο το Internet θα προσπαθήσουμε να ελέγχουμε την πληροφορία και την υποδομή που την γεννά και την υποστηρίζει». Μια προσπάθεια η οποία αντιστρατεύεται ουσιαστικά την ίδια την φύση των Η/Υ, οι οποίοι από τότε που εφευρέθηκαν έχουν ως κέντρο της λειτουργικότητας τους, την διαχείριση και την αντιγραφή πληροφοριών και δεδομένων!
Είναι πάντως γεγονός ιστορικώς αποδεδειγμένο, ότι κάθε επανάσταση «κουβαλάει» στις πλάτες της, διαλεκτικά θα λέγαμε, και την αντεπανάσταση. Η αντεπανάσταση έχει συνήθως με το μέρος της την βία και τα μέσα καταστολής. Πολλές φορές μπορεί πρόσκαιρα να επικρατήσει, καθυστερώντας την εξέλιξη (βλέπε Γαλλική Επανάσταση-Ναπολέοντας, ή την μεγαλειώδη ελληνική επανάσταση η οποία έμεινε αδικαίωτη, καθώς ναι μεν οι Τούρκοι έφυγαν, έμειναν όμως οι πάσης φύσεως κοτζαμπάσηδες!).
Έτσι και η δικτυακή επανάσταση έφερε την αντεπανάσταση της. Μια αντεπανάσταση που κρύβεται πίσω από την σύγχρονη μαγική λέξη: ασφάλεια. Η κύρια τάση της νέας στρατηγικής είναι ο απόλυτος έλεγχος της διακίνησης πληροφοριών με όπλο κατ’ αρχήν τους νόμους του copyright. Οι οποίοι ψηφίζονται και ανανεώνονται πια πολύ συχνά, και μοιάζουν όλο και πιο πολύ με «τρομονόμους». Δείγμα ενός τέτοιου νόμου είναι ο γνωστός ως «Digital Millennium Copyright Act» (DMCA) ο οποίος και ψηφίστηκε στις ΗΠΑ το 1998 (κυρίως μετά από πιέσεις της βιομηχανίας του Hollywood) και αποτελεί το υπόδειγμα για παρόμοιους νόμους και σε άλλες χώρες. Ο νόμος αυτός πέρα από τις συνήθεις απαγορεύσεις αντιγραφής, την όλο και πιο έντονη ποινικοποίηση του απλού χρήστη, φτάνει στο σημείο να ποινικοποιεί και την τεχνολογική έρευνα! Και ιδιαίτερα την έρευνα η οποία αφορά κρυπτογραφικές μεθόδους, οι οποίες αντιμετωπίζονται από τις κυβερνήσεις, ειδικά των ΗΠΑ, ως όπλο! «Λογικό» βέβαια αν σκεφτούμε τον πόλεμο κατοχής της πληροφορίας… Έτσι οποιαδήποτε έρευνα η οποία θα μπορούσε δυνητικά να χρησιμοποιηθεί για την παράκαμψη ή την κατάργηση των τεχνικών προστασίας (ασχέτως αν έχει αναπτυχθεί με αυτόν τον σκοπό ή έχει και άλλες εφαρμογές!) θεωρείται παράνομη! Από την εποχή του Μεσαίωνα είχε να εμφανιστεί ο χαρακτηρισμός ενός τομέα έρευνας ως παράνομου, τότε που επιστημονικοί κλάδοι όπως η Αστρονομία, η Φυσική και η Ανατομία βρίσκονταν υπό διωγμό από το θρησκευτικό κατεστημένο. Η ιστορία βέβαια έχει αποδείξει ότι τα σχέδια επί χάρτου για το μέλλον πολύ μικρή επιτυχία έχουν συνήθως, και απλώς επιβραδύνουν την εξέλιξη.
Η όλη κατάσταση είναι τόσο παράλογη (welcome to the twilight zone!) ώστε να στρέφεται και εναντίον αυτού που θέλει να προστατεύσει, περιορίζοντας την έρευνα στην ασφάλεια των συστημάτων πληροφορικής, και τόσο αντιφατική ώστε να επιτρέπει στον χρήστη την αντιγραφή νομίμως αγορασμένου υλικού και στη συνέχεια να απαγορεύει έμπρακτα την δυνατότητα αυτή! Πως; Με ανάπτυξη εξωφρενικών λύσεων όπως αυτοκαταστρεφόμενα (!) αρχεία, αρχεία που δεν αντιγράφονται, πολύπλοκους αλγόριθμους, «λύσεις» οι οποίες επιφέρουν ακόμη και μείωση της ποιότητας του προϊόντος (όπως συμβαίνει στην περίπτωση των CD και κυρίως των DVD). Πάνω απ’ όλα σεβασμός στον πελάτη ε;! Ευτυχώς όμως η ανάπτυξη των τεχνικών προστασίας έχει ως νομοτελειακή συνέπεια και την ανάπτυξη των μεθόδων παραβίασης τους στα πλαίσια ενός άτυπου αλλά επίμονου ανταγωνισμού. Η ιστορία πάντως αποδεικνύει πως ότι κλειδώνει, ξεκλειδώνει! Ούτε τα τείχη της Τροίας, ούτε οι ζώνες αγνότητας, ούτε οι διάφορες «γραμμές Μαζινό» κατάφεραν ποτέ να εμποδίσουν την τελική κατάκτηση του ποθητού θησαυρού από έναν επίμονο πολιορκητή! Και η μάχη συνεχίζεται… Όπως θα συνεχίσουμε κι εμείς στο επόμενο (και για αρκετό καιρό ακόμη!)
:: Με αφορμή μια είδηση η οποία πέρασε και πάλι στα ψιλά… Θέλω να εκφράσω τον θαυμασμό μου και την εκτίμηση μου στους πιο θαρραλέους, τους πιο ψυχωμένους, τους πιο «μάγκες» αντιστασιακούς που υπάρχουν αυτοί την στιγμή στον κόσμο: τους ισραηλινούς αντιρρησίες συνείδησης! Μέλη του πιο άτεγκτου, σκληρού μέχρι βαρβαρότητας, στρατού του κόσμου… Εν γνώσει τους αποδέχονται να φέρουν το στίγμα του προδότη του έθνους, αρνούμενοι να υπακούσουν σε εντολές ανωτέρων τους και να βομβαρδίσουν άμαχο πληθυσμό σε ξένα εδάφη. Και δεν πρόκειται για απλούς φαντάρους μόνο αλλά για μόνιμα στελέχη (την ίδια ώρα που οι δικοί μας «μονιμάδες» συνωθούνται για να λάβουν μέρος στις «ειρηνευτικές» αποστολές στο Αφγανιστάν και στο Κόσοβο και πιθανόν συντόμως και στο Ιράκ!). Μια μικρή ελπίδα, μέσα σε ένα απελπιστικά γκρίζο, εφιαλτικό τοπίο…
:: To κινηματογραφικό είδος που εκπροσωπεί η ταινία «Τροία» δεν με αφορά, δεν με συγκινεί, δεν με αγγίζει… Έχουμε μιλήσει πολλές φορές για το Χολλυγουντιανό θέαμα και για το ότι η σχέση του με το ποιοτικό σινεμά είναι όση των hot-dogs με την υψηλή γαστρονομία (και τα δύο ασφαλώς επιτελούν τον ρόλο τους, αρκεί να ξέρουμε για ποιό πράγμα μιλάμε κάθε φορά). Από την άλλη όμως δεν μπορώ παρά να σημειώσω την άτοπη κριτική επίθεση που δέχθηκε η ταινία αυτή. Και τι δεν ειπώθηκε: για σεναριακές αυθαιρεσίες, ανθελληνικές συνωμοσίες, ότι «θα τρίζουν τα κόκκαλα του Ομήρου» και διάφορα άλλα… δακρύβρεχτα! Βέβαια έχω την εντύπωση ότι οι περισσότεροι από τους γκρινιάζοντες είχαν την πρώτη και τελευταία επαφή τους με τον Όμηρο στο σχολείο, ενώ βέβαια για το πρωτότυπο ούτε λόγος (για «ξένες» γλώσσες είμαστε τώρα;). Πέρα όμως από αυτό, αυτές οι επιθέσεις αποκαλύπτουν για άλλη μια φορά πόσο επιδερμική είναι η σχέση του «κοινού» με τον κινηματογράφο αλλά και την τέχνη γενικότερα (δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η ελληνική τέχνη γενικότερα είναι εντελώς περιθωριοποιημένη). Γιατί η τέχνη δεν έχει ως κύριο έργο να διδάσκει, να προπαγανδίζει, να παρουσιάζει «ιστορικές αλήθειες». Τα βασικά υλικά της τέχνης είναι το όνειρο, το παραμύθι, το συναίσθημα, η ανατροπή… Η τέχνη δεν γνωρίζει περιορισμούς… Και είναι εξ ορισμού αναρχική… Και όταν η τέχνη προτάσσει το μήνυμα, δεν είναι πια τέχνη. Απλώς ενδύεται τον μανδύα της, για να υπηρετήσει άλλους σκοπούς (αυτά τα είπε καλύτερα ο Γκαίμπελς!).
Αλήθεια, ξεχνάμε ότι στο κάτω-κάτω της γραφής ο Όμηρος μύθο έγραψε και όχι ιστορία! Ξεχνάμε (ή ποτέ δεν μάθαμε) ότι η αρχαία εποχή βρίθει από διασκευές και «παραποιήσεις» των ομηρικών επών… Ας ψάξουν να βρουν για παράδειγμα την «Ελένη» του Ευριπίδη, ο οποίος βασίζει την τραγωδία του στην υπόθεση ότι o Πάρις απαγάγει ένα είδωλο της Ελένης, τη στιγμή που η αληθινή Ελένη βρίσκεται στην Αίγυπτο. «Ιερόσυλος» και ο Ευριπίδης;; (τον οποίο ας υπενθυμίσουμε, ο «λαός» στην αρχαία Αθήνα δεν τον είχε και σε ιδιαίτερη εκτίμηση – η απαίδευτη μάζα είναι ίδια ανά τους αιώνες!). Και φυσικά ποτέ δεν μάθαμε να βλέπουμε την τέχνη σαν τέχνη και όχι μέσα από προσωπικές ιδεοληψίες, συμπλέγματα και αγκυλώσεις…
:: Ευρωεκλογές έρχονται, και να που άρχισε πάλι η «ανεργιολογία». Συγκινητικοί λόγοι, «θα την μειώσουμε, θα την εξαλείψουμε, θα την (ή σας;) εξαφανίσουμε» και άλλα ηρωϊκά αλλά δυστυχώς και… πένθιμα. Και κανείς ασφαλώς δεν τολμά να πει 1-2 αλήθειες. Ότι η ανεργία είναι απαραίτητη ως το λιπαντικό του συστήματος. Ότι η μηδενική ανεργία στο παρόν σύστημα είναι απλώς αδύνατη! Ότι σε μια θεωρητική κοινωνία μηδενικής ανεργίας, οι μισθοί θα είναι αναγκαστικά υψηλοί, καθώς δεν θα λειτουργεί το κλασικό εργοδοτικό «τόσα δίνω, κι αν δεν σ’ αρέσει, είναι άλλοι 10 που περιμένουν»… Και μαντέψτε ποιον δεν συμφέρει αυτό…
:: «Να φοβάσαι τον άνθρωπο που δεν έχει αμφιβολίες»… Δεν υπάρχει φράση που να συμπυκνώνει καλύτερα το πνεύμα τούτης της στήλης! Τα λέμε…
1η δημοσίευση: http://www.mic.gr
Bouquet of dreams 