1. Maybe I Was The Pilot
2. Double Order
3. Cold Weather Is Back
4. Bicycle Illusion
5. Eoleyo
6. Tree Float
7. Keep On Walking
8. Life Whining
9. 24 Problems
25ος (αν δεν κάνω λάθος στο λογαριασμό) δίσκος για τους Ex, στη χαραυγή της τέταρτης δεκαετίας (συνεχούς) ύπαρξης τους. Μήπως μπροστά στο δυσθεώρητο αυτό μέγεθος, η κριτική διάθεση στομώνει και καταθέτει την πένα περιοριζόμενη σε υμνολογία (παρελθοντολογικού κατά βάση) σεβασμού; Πέρα από την αδικία που ενέχει μια τέτοια θέση, δεν είμαι από εκείνους που πιστεύουν ότι η Ιστορία απαλλάσσει ή δικαιώνει, ότι η Ιστορία είναι μια κολυμπήθρα του Σιλωάμ (…σέβομαι την ιστορία του ιστορικού «Α.Ο. Άνω Περδικούλας» που λένε και στα αθλητικά). Ο καθένας (φευ, θέλοντας και μη) έχει ιστορία. Ο σεβασμός όμως είναι ένα διαρκές διακύβευμα που κατακτάται, δεν επιβάλλεται (έτσι δεν είναι Μίκη;). Όσο είσαι ζωντανός πάντα έχεις κάτι να αποδείξεις. Όχι λοιπόν, δεν θα αναζητήσω την όποια αξία του «Catch my shoe» στον πρότερο έντιμο βίο του συγκροτήματος…
Δεν θα την αναζητήσω ούτε σε μια κάποια νεφελώδη «συνέπεια». Δεν είμαι επίσης από εκείνους που πιστεύουν ότι η συνέπεια είναι μια αρετή ex oficcio, ότι έχει σώνει και καλά θετικό πρόσημο. Ενίοτε γίνεται και καταφύγιο των ατάλαντων και των ηλιθίων. «Συνεπής» στις ιδέες του ήταν και ο Ρούντολφ Ες, ο οποίος πέθανε τελευταίος στις φυλακές Σπαντάου, αμετανόητος ναζί. Επιπλέον πως γίνεται να είσαι συνεπής όταν γύρω σου ο κόσμος αλλάζει δραματικά;
Οι Ex άλλωστε από νωρίς κατηγορήθηκαν ως ασυνεπείς, αν και σε αυτή την ασυνέπεια τους παρέμειναν …συνεπέστατοι. Πέρα όμως από ευφυολογήματα και λεκτικές εξυπνάδες, υπάρχει και η ουσία. Το πανκ ταλανίστηκε από αυτή την ψευδεπίγραφη αλλά διαχρονική διαπάλη η οποία φέρνει αντιμέτωπους από τη μία τους «πτωχούς τω πνεύματι», τους αγνούς «λαϊκούς» ανθρώπους, τους αμόλυντους από τη μόρφωση (όπως λέει και ο εθνικός παραμυθάς Μακρυγιάννης) και από την άλλη την διανοούμενη ελιτίστικη (παρα)μορφωμένη ιντελιγκέντσια. Δίπολο που στη μουσική εκφράστηκε στη διαβόητη σύγκρουση progressive-πανκ αλλά τελικά δίχασε και το ίδιο το πανκ. Ένα τμήμα του οποίου αρνήθηκε σθεναρά την αλλαγή, μετατράπηκε σε ιδεολόγημα και μουμιοποιήθηκε σε ακραίο δόγμα, ενώ ένα άλλο τμήμα ξέφυγε («προδοτικά») από την μονοκαλλιέργεια δίχως να κοιτάξει πίσω (δικαιώνοντας όσους απαντούν αρνητικά στην ερώτηση αν υπάρχει πανκ μετά το ’77).
Οι αναρχικές καταλήψεις του Άμστερνταμ όπου μεταφυτεύτηκε ο σπόρος του πανκ από το γεωγραφικά (αλλά και πολιτισμικά) κοντινό Νησί, υπήρξαν η μήτρα των Εx, οι οποίοι αν και ξεκίνησαν από την πανκ ορθοδοξία, γρήγορα συνειδητοποίησαν ότι το αίτημα της ελεύθερης δημιουργίας (DIY αν θέλετε) υπερισχύει της όποιας στενόμυαλης «αυθεντικότητας». Και αν η ελευθερία δεν είναι ουσιώδες συστατικό του αναρχισμού, αλήθεια ποιο είναι τότε; Και αυτό δεν είναι διόλου, μα διόλου ρομαντικό (θεωρώ υποτιμητικό τον χαρακτηρισμό).
Από το 2004 και το «Turn» είχαμε να δούμε ατόφιο Ex δίσκο, και από τότε κάποια δεδομένα έχουν αλλάξει. Ο τραγουδιστής και εμβληματική μορφή για τη μπάντα G.W. Sok, αποχώρησε (φιλικά), και τη θέση του κατέλαβε ο γνώριμος τους Arnold de Boer. Παρόλο που ο χώρος, ως γνωστόν, αντιπαθεί τις ιεραρχίες, προτάσσοντας τη συλλογικότητα πάνω από τον ατομικισμό, και παρά τους όποιους ευσεβείς πόθους, η πραγματικότητα και ιεραρχίες δημιουργεί (έστω και άτυπες) και η σημασία του ατόμου αναδεικνύεται καθοριστική. Έτσι και στην προκειμένη περίπτωση, η αλλαγή «ακούγεται». Ο …καλός στρατιώτης de Boer είναι καλός διεκπεραιωτής, εντάσσεται οργανικά στο σύνολο αλλά είναι υπερβολικά «επίπεδος» για να αποδώσει το χαρακτηριστικό σαρδόνιο χιούμορ και την ελεγχόμενη οργή των Ex.
Από την άλλη η μπάντα συνεχίζει να θερίζει εκεί που είχε σπείρει παλιότερα, αποδεικνύοντας για ακόμη μία φορά (είχε κανείς αμφιβολία;) ότι η ενασχόληση τους με την αφρικανική και δη την αιθιοπική μουσική ούτε τουριστική υπήρξε (θυμάστε κάποιον Peter Gabriel; κάποιον Beirut μήπως;;) ούτε «αποικιοκρατική» ούτε φυσικά ευκαιριακή. Και αυτό ακούγεται όχι μόνο στο προφανών επιρροών «Eyoleo». Γιατί εκεί που πάνε να ακουστούν σαν Gang of Four, με τον επαναληπτικό κοφτό ρυθμό των κιθάρων, εκεί μπαίνουν υπονομευτικά τα άναρχα afrobeat τύμπανα και οι ελευθεριακές τζαζ πινελιές, εκεί φυσούν με ψυχή τις τρομπέτες δίνοντας φλόγα στα κομμάτια τους, οδηγώντας τα σε ένα δημιουργικό χάος («Maybe I was the pilot») το οποίο επιζητά απεγνωσμένα τη «ζωντανή» απόδοση. Τα οποία τραγούδια τους έχουν νεύρο («24 problems»), έχουν πλούτο και αμεσότητα («Keep on walking»). Κι ας μη συμφωνώ πάντοτε με τη στιχουργική τους άποψη (ας πούμε με τον νεο-λουδίτικο ύμνο «Cold weather is back»).
Γενικά το «Catch my shoe» είναι ένα ανεπιτήδευτο υπόδειγμα καλά συγκερασμένων επιδράσεων σε ένα αποτέλεσμα καλλιτεχνικά άρτιο και συγκροτημένο, γραμμένο στη μοναδική μουσική γλώσσα των Ex (ζητούμενο και ζηλευτό επίτευγμα σε έναν κορεσμένο κατά τ’ άλλα χώρο).
Επαναλαμβάνομαι… Δεν είναι ζήτημα αυθεντικότητας, συνέπειας, με φοβίζουν αυτοί οι χαρακτηρισμοί, μυρίζουν καθαρότητα, αποκλεισμό, βία. Είναι ζήτημα ελεύθερης δημιουργίας. Η οποία δεν μπορεί να μην είναι παρά γνησίως αναρχική… Με το άλφα σε κύκλο, ή χωρίς…
8.5
1η δημοσίευση: http://www.mic.gr
Bouquet of dreams 