Κωνσταντίνος Βήτα – Χρυσαλλίδα (Inner Ear)

1.	Η ώρα
2.	Χρυσαλλίδα
3.	Η ωραία Ελένη
4.	Ανεμόσκαλα
5.	Βασικό ένστικτο
6.	Το τζιτζίκι
7.	Είσοδος
8.	Το πάρτυ
9.	Νταίζη
10.	Ένα λεπτό
11.	Δύση
12.	Όλες αυτές τις νύχτες
13.	Η προσφορά της χήρας

Στη (μάταιη;) προσπάθεια τους να μεταφέρουν σε λόγια τη μουσική εμπειρία, οι μουσικοκριτικοί (και όχι μόνο) καταφεύγουν σε διάφορους επιθετικούς προσδιορισμούς (προσοχή, στο μέρος του λόγου αναφέρομαι). Το ενδιαφέρον είναι, ότι παρόλο που οι περισσότεροι από αυτούς έχουν παγιωθεί (ίσως και αποστεωθεί) νοηματικά από την επανειλημμένη χρήση, συνήθως ενέχουν και μία δεύτερη όψη, ανάλογα με την οπτική σκοπιά (κάποιοι ίσως θα το πούνε υποτιμητικά σχετικισμό, αλλά έτσι είναι η ζωή, το Απόλυτο έχει προ πολλού πεθάνει). Παραδείγματος χάριν: «Ταξιδιάρικος». Θετική έννοια, αλλά υποκρύπτει μέσα της και τη μονοτονία (σε πόσα ταξίδια δεν παρακαλάς να φτάσεις «επιτέλους» στον προορισμό;). «Εύπεπτος» ή «ανάλαφρος»: Επίσης θετική έννοια αν και, ειδικά στη χώρα μας όπου η υψηλή τέχνη έχει γενικώς ταυτιστεί με τη δυσπεψία και την μουρτζουφλίαση, συχνότερα αποκτά αρνητική βαρύτητα. «Ομοιογενής»: εδώ μπορεί να εννοείται η συνεκτικότητα και η καλή δόμηση του καλλιτεχνικού οράματος, αλλά μπορεί και να υπονοείται έλλειψη φαντασίας και επίπεδο, χωρίς εξάρσεις αποτέλεσμα.

Στη νέα, έβδομη πλέον κατά σειρά δισκογραφική δουλειά του Κ. Βήτα, θα προσιδίαζαν κατά κάποιο τρόπο όλα τα επίθετα που αναφέρθηκαν στην εισαγωγή. Από εδώ και πέρα είναι δουλειά του ακροατή να προχωρήσει στη δική του νοηματοδότηση, να μπει το προσωπικό γούστο και να τελειώσει η ιστορία, μιας που ως γνωστόν, στην τέχνη δεν μπορείς να πείσεις κανέναν για οτιδήποτε. Τότε προς τι το γράψιμο και το ξόδεμα; Ίσως γιατί ο σκοπός δεν είναι να πείσεις, αλλά να συναντηθείς… Κάπου…

Για μένα, είναι νομίζω αρκετά ξεκάθαρο τι θέλει να κάνει ο Βήτα με την «Χρυσαλλίδα» του, ακόμη κι αν δεν έχει διαβάσει κάποιος τα επεξηγηματικά λεγόμενά του. Και είναι κάτι ευρύτερο από το να πάει απλά και μόνο κόντρα στη συννεφιά των καιρών (αλλά και στην προαιώνια σοβαροφάνεια η οποία πλήττει «απ’ ανέκαθεν» -που λέει και ο Ελύτης- την ελληνική μουσική), και να φτιάξει έναν ανάλαφρο και αισιόδοξο ντίσκο-ποπ δίσκο (δύο λίαν καταφρονεμένοι κατά καιρούς όροι). Είναι κάτι που μου θυμίζει κάπως αυτό που έκαναν η Miss Kittin με τον Hacker στον πρώτο τους δίσκο. Η «αποδοκιμασία της υλιστικής κουλτούρας», όπως λέει κι ο ίδιος, υλοποιούμενη μέσα από μια αισθητική, ηλεκτρονική κατά βάση, η οποία παραπέμπει σε εκείνο τον κόσμο νεοπλουτίστικης ξιπασιάς των glossy περιοδικών και των όλο glamour πάρτυ, ενός πλανήτη-χάππυ ο οποίος μοιάζει πλέον τόσο μα τόσο μακρινός. Σχεδόν ρετρό… Όσο και το αισθητικά ταιριαστό εξώφυλλο (σαν να βγήκε από τους καταλόγους της Elephant ή της Siesta). Μια άσκηση κριτικής λοιπόν με τα ίδια τα όπλα του «εχθρού», ήτοι με έναν εύκολο (θεωρητικά!) ήχο, φιλικό στο αυτί, ηδονικό, cool. Μια επικίνδυνη άσκηση όπως και να ‘χει…

Καλές, έως και εξαιρετικές λοιπόν οι προθέσεις, αλλά δυστυχώς το αισθητικό αποτέλεσμα δεν στέκει στο ανάλογο ύψος. Η κύρια αστοχία του εγχειρήματος έγκειται στο ότι αυτή η ενίοτε μαγική αλληλεπίδραση ήχου και λόγου, εδώ δεν συντελείται. Ο στίχος μοιάζει αμήχανος, αναζητά αλλά χάνει πολλές φορές τα πατήματά του στη μελωδία και περιπλανάται ανεξάρτητος. Οι δε λέξεις, οι οποίες ήταν ανέκαθεν η δύναμη του Βήτα, με αυτή την ιδιότυπη μελαγχολία και τις σκληρές γωνίες, δεν επιτυγχάνουν τη συγκινησιακή υπέρβαση. Κι ας υπάρχουν και κάποια σκόρπια ατόφια πετράδια. Σαν εκεί που λέει «λυπάμαι που δεν σ’ ήξερα όταν ζούσα τη ζωή μου»…

Γενικά ο δίσκος κυλάει σε ένα συνθετικό επίπεδο μιας 80s ποπ νωχελικότητας …χυμένης σε έναν καναπέ, ο ρυθμός δεν πατάει ποτέ το γκάζι, από ένα σημείο και μετά γίνεται πλήρως προβλέψιμος, καμία έκπληξη δεν ελλοχεύει στη γωνία. Η επιστροφή του Κ.Β. στην τραγουδοποιία δεν σηματοδοτείται με αξιομνημόνευτα τραγούδια, με εξαίρεση ίσως το «Τζιτζίκι» και το «Πάρτυ», ειδικά το δεύτερο, μια εκτελεστικά ολοκληρωμένη και σαρκαστικά εύστοχη αποτύπωση της ανίας σε ένα από «εκείνα» τα περίφημα κοσμικά πάρτυ.

Είναι σαφής η προσπάθεια απαγκίστρωσης από το παρελθόν, από την ακουστική εσωστρέφεια των τελευταίων ετών. Δεν πετυχαίνει πάντα με την πρώτη, ακόμη και για έναν μουσικό, ο οποίος μπορεί μεν να μην είναι η έντονα χαρισματική προσωπικότητα, κουβαλάει όμως ένα καλλιτεχνικό ήθος που τον κάνει συμπαθή, ακόμη και σε ένα πείραμα το οποίο δεν στέφεται με επιτυχία. Αν και όπως λέμε στην επιστήμη, ένα πείραμα είναι πάντοτε …επιτυχημένο ακόμη και μέσα στην αποτυχία του, γιατί με αυτό τον τρόπο σου υποδεικνύει πιθανές μελλοντικές αναθεωρήσεις και δυνητικούς νέους δρόμους. Προς το παρόν, δεν χάνουμε εμπιστοσύνη, κι αν τούτη τη φορά η χρυσαλλίδα δεν εξελίχθηκε σε πεταλούδα, εμείς θα περιμένουμε…

6

 1^η δημοσίευση: http://www.mic.gr