The Knife – Tomorrow, in a year (Rabid)

1.	Intro
2.	Epochs
3.	Geology
4.	Upheaved
5.	Minerals
6.	Ebb Tide Explorer
7.	Variation of birds
8.	Letter to Henslow
9.	Schoal Swarm Orchestra

1.	Annies Box
2.	Tumult
3.	Colouring of pigeons
4.	Seeds
5.	Tomorrow in a year
6.	The height of summer
7.	Annies song (alt. vocal)

Πρώτη εντύπωση από το εξώφυλλο: αμάν, τα Νεφελίμ του Λιακόπουλου! Σκέψη δεύτερη:. έξυπνο …εικονοπαίγνιο με το περιεχόμενο του δίσκου αλλά και με τον τρόπο με τον οποίο οι Knife παίζουν το παιχνίδι των ΜΜΕ (μέσω της άρνησης του!) κρυπτόμενοι πίσω από πτηνόμορφες μάσκες σαν άλλοι Residents. Ας περιοριστούν εδώ παρακαλώ οι συγκρίσεις!

Για να μην χρειαστεί να ανατρέξετε στη Wikipedia, ένα σύντομο ιστορικό του δίσκου: η θεατρική ομάδα από τη Δανία Hotel Pro Forma ζήτησε από τα αδέρφια Dreijer να γράψουν μουσική για μια όπερα με θέμα τη ζωή, το έργο και τα ταξίδια του Δαρβίνου. Τα αδέρφια ανταποκρίθηκαν και σε συνεργασία με τους Planningtorock και Mt. Sims παρέδωσαν το παρόν έργο. Το οποίο προφανώς και εντάσσεται σε μια γενικότερη επαναπροσέγγιση της σκέψης του Καρόλου (με μια απλή βόλτα στα βιβλιοπωλεία μπορείτε να διαπιστώσετε ότι έχει γεμίσει ο τόπος με βιβλία για τον Δαρβίνο και τη θεωρία του), με αφορμή τα 150 χρόνια από την έκδοση της «Προέλευσης των Ειδών», του βιβλίου που άλλαξε (ακόμη προσπαθεί δηλαδή!) την εικόνα του ανθρώπου για τον εαυτό του και τη θέση του μέσα στον κόσμο. Του βιβλίου για την «καταγωγή του ανθρώπου από τον πίθηκο» όπως λέει ο απλουστευτικός και κατά βάση λαθεμένος αφορισμός… Νομίζω θα προσπαθήσω να αποφύγω την παγίδα να γεμίσω το κείμενο με περαιτέρω αναφορές στο σαφώς προκλητικό αυτό θέμα…

Ας επιστρέψουμε στο έργο… Όπερα λοιπόν! Όπερα; Electro-όπερα; Δηλαδή; Έχουμε λιμπρέτο και όχι στίχους; Ας μην επεκταθώ και ας αποδεχτώ τη φόρμα που καθορίζει το περιεχόμενο. Όπερα λοιπόν! Συνειρμικά και μόνο θα θυμηθώ έργα μαμουθένιων φιλοδοξιών από progressive (και όχι μόνο!) «δεινόσαυρους». Αλλά για να ευθυμήσουμε, θα θυμηθώ και τον Τσιφόρο ο οποίος έγραφε ότι η όπερα είναι μια παράσταση όπου η πρωταγωνίστρια πεθαίνει και ξελαρυγγιάζεται στο τραγούδι.

Την όπερα «Tomorrow, in a year» πάντως την …απολαύσαμε (για να χρησιμοποιήσω τη γλώσσα της MEGA-λης διαπλοκής όταν αναφέρεται σε διοργανώσεις του Μεγάρου ή των free press όταν …μαγεύονται κατά χορηγία και διαφήμιση) πριν από έναν περίπου μήνα στο Παλλάς. Πέρα από την ειρωνεία όμως, αυτό που παρακολούθησα ήταν ένα συνονθύλευμα χορού, οπτικών εφέ, σκαλωσιών και μουσικής το οποίο διεκδίκησε (χωρίς μεγάλη επιτυχία) τους χαρακτηρισμούς «πειραματικό», «μεταμοντέρνο», «μετανεωτερικό» και άλλους ανάλογους ακαταλαβίστικους, ικανούς όμως να ψαρώσουν το αναγνωστικό κοινό των κυριακάτικων ένθετων πολιτισμού. Η υποδοχή του αποτελέσματος ήταν μάλλον χλιαρή και αποστασιοποιημένη, όχι φευ με την …μπρεχτική έννοια, αλλά απλά με την …πληκτική. Αξιομνημόνευτη βραδιά πάντως! Λίγο πριν είχε σκάσει η βόμβα στον Άγνωστο Στρατιώτη…

Κορωνίδα αυτής της πληκτικής εντύπωσης είναι και η μουσική, για να ‘ρθουμε και στα δικά μας σιγά-σιγά. Μία μουσική η οποία κατανέμεται και απλώνεται ανοικονόμητα (ή γενναιόδωρα αν προτιμάτε) σε δύο δίσκους και 90 λεπτά. Νομίζω λοιπόν πως αν υπήρχε στην τέχνη «έγκλημα καθοσιώσεως» αυτό θα ήταν η πλήξη… Boredom.. Από κάτι τέτοια ξεκίνησε το πανκ και ακόμη μαζεύουμε τα απόνερα…

Ο πρώτος δίσκος πάντως ξεκινά με σταγόνες να σταλάζουν (εν αρχή ην το νερό που έλεγε ο γερο-Θαλής ο Μιλήσιος), για να συνεχίσει σε ατονικούς δρόμους, διάστικτους με ζωομιμητικούς συνθετικούς ήχους, άφθονους βόμβους στο κενό, ηλεκτρονικοί θορύβους, κορώνες και λαρυγγισμούς της mezzo soprano Kristina Wahlin. Αν θέλουμε να παίξουμε το οικείο μας παιχνίδι των μουσικών παραπομπών, θα ανακαλέσουμε τους Coil του «How to destroy angels», κατά στιγμές τους Die Form, Eno ασφαλώς, και φυσικά πάνω απ’ όλα τον μεγάλο προπάτορα όλων John Cage. Imaginary landscapes ε; 1930 ε;!

Καλή είναι αυτή η περιγραφή της …καταγωγής του είδους (και ό,τι πρέπει για να ψαρώσει ένας μέσος συνδρομητής του Wire) αλλά από …εξέλιξη τι γίνεται; Χμμ… Ας απαντήσω έμμεσα. Όταν ο Duchamp πήρε έναν μπιντέ και τον αναγόρευσε σε έργο τέχνης (και μάλιστα το πιο επιδραστικό του 20ου αιώνα), υπήρξε πρωτοπόρος. Ο επόμενος που τον μιμήθηκε τι ήταν; Ο μεθεπόμενος; Και ο νιοστός επόμενος;;

Στο δεύτερο δίσκο, οι Knife (ξανα)βρίσκουν τον πραγματικό τους εαυτό, αυτόν της …ΙΚΕΑ συμβατικής και τετριμμένης electronica τους (εδώ το έχω το εύκολο λογοπαίγνιο για …στομωμένα μαχαίρια), έχοντας απλά εμπλουτίσει τη συνταγή με κάποια tribal κρουστά. Τραγουδά και σε 2 κομμάτια η Karin (η οποία ουσιαστικά έχει χτίσει το όνομα των Knife με τις επιτυχημένες συνεργασίες της), αν και δύσκολα θα κρατήσει κανείς κομμάτι πέρα από το «Coloring of pigeons» και το «Annie’s box», το οποίο και προσπαθεί να μεταδώσει συγκίνηση για την 10χρονη κόρη του Δαρβίνου η οποία πέθανε πρόωρα κλονίζοντας καίρια (αλλά όχι και αμετάκλητα) τη θρησκευτική του πίστη.

Αυτό πάντως που έχει κλονιστεί προ πολλού (και αμετάκλητα!) στη σκέψη μου είναι το κατά συρροή χρησιμοποιούμενο στερεότυπο το οποίο θέλει να κρίνεται μια κινηματογραφική (ή θεατρική ή χορευτική) μουσική στη βάση του εάν στέκεται αυτόνομα και πέραν της εικόνας. Όχι μόνο γιατί κάθε μουσική είναι δυνητικά «κινηματογραφική»! Αλλά και γιατί κάθε έργο τέχνης οφείλει να λειτουργεί σε πολλά επίπεδα, χωρίς να χρειάζεται τα δεκανίκια είτε της εικόνας είτε μιας σοβαρής θεματολογίας (όπως στην προκειμένη περίπτωση). Ειδάλλως, ο δαρβινικός νόμος της εξέλιξης είναι αμείλικτος και η κατάληξη προδιαγεγραμμένη. Ειδικά σε ένα άγρια ανταγωνιστικό οικοσύστημα όπως είναι η σύγχρονη μουσική σκηνή. Εδώ εξαφανίστηκαν ακόμη και οι δεινόσαυροι!

myspace

6

1^η δημοσίευση: http://www.mic.gr