Συνέντευξη Laetitia Sadier

Κοντά 20 χρόνια από τότε που πρωτοεμφανίστηκε στις νότες (πως λέμε ..στα γράμματα;), μετά από πάμπολλες συνεργασίες συμμετοχές σε μπάντες, και μια ουκ ευκαταφρόνητη δισκογραφία, η Στερεολαμπίνα Laetitia Sadier εκμεταλλεύεται την περίοδο αγρανάπαυσης(;) – οριστικής διάλυσης (;) των Stereolab και μέσα στο 2010 θα δει για πρώτη το όνομα της να φιγουράρει στο εξώφυλλο ενός δίσκου.

Συνειδητοποιημένη, ώριμη και κατασταλαγμένη μοιάζει «σαν έτοιμη από καιρό» για τη νέα αυτή αρχή.

Κάποιες απαντήσεις όσον αφορά το που θέλει να οδηγήσει τη μουσική της θα δοθούν στην πράξη, στη σκηνή δηλαδή του Μύλου την προσεχή Κυριακή. Κάποιες άλλες απαντήσεις δίνει και η πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία που είχαμε μαζί της…

1. Επιτέλους μόνη; Οι Monade ήταν ένα σόλο σχήμα, και τώρα επέλεξες μια ακόμη πιο ανεξάρτητη μορφή, μια πραγματική «μονάδα» – από καθαρά ετυμολογική άποψη! Τελικά, υπάρχουν πράγματα που δεν μπορείς να μοιραστείς με μια μπάντα και πρέπει να τα πραγματοποιήσεις μόνη;

Η ψυχή του σχήματος των Monade δεν θα πάψει ποτέ να υπάρχει` παρ’ όλα αυτά, τώρα πλέον θα παίζω και θα φτιάχνω δίσκους με το δικό μου όνομα. Το γεγονός ότι θα εμφανιστώ μόνη μου στις επόμενες συναυλίες είναι μια μεταβατική κατάσταση. Θέλω να γίνω όσο πιο καλή ερμηνεύτρια γίνεται, και για να το πετύχω αυτό νιώθω ότι πρέπει να δουλέψω μόνη μου για κάποιο διάστημα, να μην βασίζομαι σε κανένα και να μην «κρύβομαι» πίσω από κανέναν!

Ο πραγματικός μου στόχος είναι να παίζω σε μια μπάντα, θέλω να μοιράζομαι τις περιπέτειες που προκύπτουν από τη συνύπαρξη στο δρόμο, από τη συνύπαρξη στη σκηνή, από τη γνωριμία νέων ανθρώπων. Έχω ζήσει με τους Monade πολύ έντονες ανθρώπινες εμπειρίες, κάτι που θέλω να επαναλάβω. Αλλά η αλήθεια είναι ότι ήρθε η στιγμή που πρέπει να σταθώ μόνη μου στα πόδια μου.

Έχει ενδιαφέρον το πώς εξελίσσονται τα πράγματα, οργανικά. Οι Monade συνυπήρχαν με τους Stereolab, και τώρα που οι Stereolab περνούν μια μεγάλη περίοδο ανάπαυσης, εξελίσσομαι εγώ καλλιτεχνικά σε αυτόνομη οντότητα με φυσικό τρόπο, γίνομαι ο εαυτός μου! Μια πραγματική μονάδα (monade)…

2. «Οι Stereolab ήταν ένα ανεξάρτητο μουσικό συγκρότημα το οποίο φτιάχτηκε στο…», διαβάζουμε στη Wikipedia. Πρόκειται για οριστική απόφαση; Υπάρχει πιθανότητα το λήμμα να αλλάξει μελλοντικά και να γράφει: «Οι Stereolab είναι ένα ανεξάρτητο μουσικό συγκρότημα το οποίο φτιάχτηκε στο…»

Στον Tim θα πρέπει να κάνεις αυτή την ερώτηση. Εγώ χαίρομαι πάντοτε να λέω τα τραγούδια του Tim.
3. Ποιά είναι η κεντρική ιδέα και το δημιουργικό κίνητρο πίσω απ’ αυτή την ακουστική στροφή; Μια επιστροφή στις ρίζες, σε έναν κόσμο όπου η παραγωγή παίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο;

Ένιωσα την ανάγκη να αναζητήσω το ουσιώδες στη μουσική μου, να πάψω να την παραφορτώνω με πολλαπλά ηχητικά επίπεδα. Το νέο album, τη μίξη του οποίου τέλειωσα μόλις την περασμένη εβδομάδα, δημιουργήθηκε αποκλειστικά με αυτή την αρχή κατά νου. Φυσικά, περιέχει ακόμη αρκετά ηχητικά επίπεδα, δεν μιλάμε για το λιτό ήχο των θιβετιανών μοναχών, αν και προς μια τέτοια λιτότητα τείνω τον τελευταίο καιρό. Και είναι όντως μια αντίδραση σ’ έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο πολυάσχολος. Μια φυσική ανάγκη για ηρεμία!

4. Έχεις δουλέψει και έχεις συνεργαστεί με πολλούς και διαφορετικούς καλλιτέχνες. Υπάρχει μια συνεργασία που ξεχωρίζεις για κάποιο συγκεκριμένο λόγο;

Όλες οι συνεργασίες με βοήθησαν να αποκτήσω σταδιακά εμπιστοσύνη στον εαυτό μου και μου πρόσφεραν τη χαρά της δημιουργίας. Αυτές που απόλαυσα ιδιαίτερα ήταν οι εμφανίσεις μου με τους Mouse on Mars. Ήταν αυτοσχεδιαστικές σε μεγάλο βαθμό, και κάθε βράδυ εξελίσσονταν διαφορετικά, σε κάθε παράσταση.
Αντιλαμβάνομαι ότι ο αυτοσχεδιασμός είναι ό,τι πιο διασκεδαστικό υπάρχει. Εκτιμώ πάντως και νιώθω υπερήφανη για όλες τις συνεργασίες που έχω κάνει μέχρι σήμερα, και ανυπομονώ για οποιαδήποτε προκύψει μελλοντικά.

5. Παρεμπιπτόντως, ο δίσκος «Sixteen Haikus and other stories» των Sigmatropic, στον οποίο συμμετείχες πριν μερικά χρόνια, ψηφίστηκε ως ένας από τους καλύτερους ελληνικούς δίσκους της δεκαετίας. Θυμάσαι κάτι ιδιαίτερο απ’ αυτή τη δουλειά;

Συγχαρητήρια στους Sigmatropic και στα 16 Χαϊκού!! Ναι, με θυμάμαι να δουλεύω μια μικρή μελωδία γι’ αυτό το έργο. Ήταν από τις πρώτες φορές που μου ζητήθηκε να συμμετάσχω στη δουλειά κάποιου άλλου. Ο φίλος μας ο Θοδωρής εδώ στο Λονδίνο, ήταν ο αγγελιοφόρος σ’ αυτή την υπόθεση. Ήταν μια απολαυστική, μικρή περιπέτεια. Χαίρομαι πραγματικά που αυτός ο δίσκος κέρδισε την αναγνώριση που του αξίζει. Εκείνο τον καιρό, δεν είχα συνειδητοποιήσει ποιός ήταν ο Γιώργος Σεφέρης, έκτοτε όμως τον ανακάλυψα… Πολύ μεγάλος ποιητής!

6. «Εάν μπορούσα να γυρίσω πίσω το χρόνο θα…» Συμπλήρωσε τη φράση!

Είναι δύσκολο να απαντήσω σ’ αυτή την ερώτηση. Σε γενικές γραμμές, δεν μετανιώνω για καμιά απόφαση που έχω πάρει, αναλαμβάνω πλήρως τις ευθύνες μου και δέχομαι τις συνέπειες. Δεν νομίζω ότι υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος για να κάνεις τα πράγματα. Οι επιλογές αποτελούν μέρος της ζωής, σε κάθε σου βήμα σε περιμένει και μία. Το κόλπο είναι να τις κάνεις όσο πιο συνειδητά μπορείς, ώστε να μην πέφτεις σε παγίδες. Αλλά ακόμα και σε παγίδα να πέσεις, είναι θετικό διότι αναγκάζεσαι να βρεις τρόπο για να βγεις από εκεί μέσα, και να φροντίσεις να μην ξαναπέσεις, στην καλύτερη περίπτωση. Έτσι, ακόμα κι αν πληγωθείς πέφτοντας σε παγίδα, σου δίνεται η ευκαιρία να μάθεις κάτι για το μέλλον και να γίνεις σοφότερος.

7. Ποιο είναι το καλύτερο και ποιο το χειρότερο σχόλιο που έχεις διαβάσει ποτέ για τη μουσική σου;

Το καλύτερο και πιο αστείο πράγμα που έχω διαβάσει για τις συνθέσεις μου, είναι ότι έχουν την πιο καθαρή jazz φόρμα!

Το χειρότερο είναι ότι κάποιοι δημοσιογράφοι μπαίνουν στον πειρασμό να συγχέουν τη δουλειά μου μ’ εκείνη των Stereolab και να τις συγκρίνουν. Επειδή έχουν προσδοκίες – κάτι αρκετά φυσιολογικό- ακούν τη μουσική μου ως μια απογυμνωμένη εκδοχή των Stereolab, και όχι όπως πραγματικά είναι…

8. Τι προηγείται; Ο στίχος ή η μουσική;

Προτιμώ να προηγείται ο στίχος. Αλλά έχω κολλήσει κακές συνήθειες από τον Tim, για τον οποίο η μουσική έρχεται πάντα πρώτη. Νομίζω όμως ότι υπάρχει περισσότερη αλήθεια και φυσικότητα όταν προηγείται ο στίχος, κυρίως επειδή επιδιώκω να περιορίσω το συνειδητό έλεγχο και να αφήσω το τραγούδι να βρει τη μορφή και το δρόμο που θέλει και υπαγορεύει το ίδιο.

9. Κατά την άποψη σου, ποια σημασία έχουν έννοιες όπως ο πειραματισμός και ο αυτοσχεδιασμός στη μουσική; Μήπως ο πειραματισμός γενικά γίνεται κάποιες φορές αυτοσκοπός, ένας τρόπος για να ακουστεί ο καλλιτέχνης πρωτότυπος και διαφορετικός σ’ ένα πολύ ανταγωνιστικό μουσικό περιβάλλον;

Αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα και νομίζω ότι έχω ήδη εν μέρει απαντήσει νωρίτερα. Δεν ξέρω τι σημαίνει πειραματισμός και αυτοσχεδιασμός για άλλους καλλιτέχνες, αλλά για μένα η τέχνη είναι ένας χώρος πλήρους ελευθερίας, όπου οτιδήποτε, οποιοδήποτε θέμα, ιδέα ή συναίσθημα μπορεί να γίνει αντικείμενο εξερεύνησης` είναι ένας ασφαλής και ιερός χώρος όπου μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις. Αυτοσχεδιασμός είναι η στιγμή που εγκαταλείπω την προσπάθεια να ελέγξω την οποιαδήποτε κατάσταση, και επιτρέπω σ’ ένα άλλο κομμάτι του εαυτού μου να εκφραστεί. Είναι απελευθερωτική και ενδιαφέρουσα εμπειρία, και πράγματι, επειδή είναι «ανεξέλεγκτη» από το κέντρο του εαυτού μας που ελέγχει τα πάντα, μπορεί να σου δώσει την ευκαιρία να ακουστείς πρωτότυπος και διαφορετικός – κάτι που δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα ακουστείς και καλός! Είναι απελευθερωτικό να μπορείς να ξεφεύγεις από ορισμένα κριτήρια – όπως ότι πρέπει να ακολουθείς το ρυθμό και το χρόνο, να ακούγεσαι καθαρά, λογικός, εμπορικός, ελκυστικός, ενδιαφέρων και να ικανοποιείς τις όποιες προσδοκίες μπορεί να έχουν οι ακροατές πριν ακούσουν ένα κομμάτι` εν ολίγοις, να εκφράσεις κάτι το οποίο πρέπει να βγει προς τα έξω σε μια πιο ακατέργαστη μορφή.
10. Υπήρξε κάποιος δίσκος ο οποίος να σου άλλαξε, κατά κάποιο τρόπο, την άποψη σου για τη μουσική ή για τη ζωή;

Ναι, ο πρώτος δίσκος των Smiths ήταν αυτός που μ’ έκανε να συνειδητοποιήσω ότι θέλω να γίνω τραγουδίστρια και να ασχοληθώ σοβαρά με τη μουσική στη ζωή μου. Εκτός από αυτόν, επηρεάστηκα φυσικά πολύ από τη μετά-πανκ εποχή – μην ξεχνάμε ότι χάρη στο πανκ, ένα μέρος της νεολαίας και της κοινωνίας βγήκε από το περιθώριο. Ακόμη και στη Γαλλία, συνειδητοποιήσαμε ότι αν θέλαμε να κάνουμε κάτι, έπρεπε να βγούμε και να το κάνουμε μόνοι μας, να το διεκδικήσουμε. Ήταν μια εποχή έμπνευσης και περιπέτειας με πολύ καλή μουσική` και ήταν μια μουσική που διέθετε δυναμικό κι επιτακτικό χαρακτήρα και δεν ενδιαφερόταν να γίνει εμπορική. Και ναι μεν ένα κομμάτι της έγινε πράγματι εμπορικό, αλλά ήταν εκείνη που διαμόρφωσε το τι ήταν εμπορικό, και όχι το ανάποδο.

11. Ας ρίξουμε μια λαθραία ματιά στο δωμάτιο σου… Ποιό είναι αυτό το CD εκεί πέρα που αγόρασες σήμερα; Και εκείνο το ενδιαφέρον βιβλίο που διαβάζεις αυτές τις μέρες;

Ακούω αρκετά το νέο CD του Richard Swift, και τους δίσκους του Erkin Koray- νομίζω είναι Τούρκος` η διασταύρωση διαφορετικών μουσικών ειδών σε κάποια μέρη του έργου του είναι αληθινή απόλαυση. Τα λατρεύω!

Διαβάζω αρκετά βιβλία. Επιτέλους, κατάφερα να κατεβάσω από τη βιβλιοθήκη μου τον «Γυάλινο Κώδωνα» της Sylvia Plath. Επίσης, ένα ιατρικό βιβλίο με τίτλο «Πες μου πού πονάς, να σου πω γιατί» («Dis moi ou tu as mal, je te dirais pourquoi»), το οποίο εξετάζει από ολιστική σκοπιά το ζήτημα γιατί πονάμε και γιατί αρρωσταίνουμε. Και τέλος, σε μια κατάσταση που ανέκυψε πρόσφατα και με φόβισε πολύ, μου πρότειναν να διαβάσω το » νιώσε το φόβο και κάν’ το, ούτως ή άλλως» («Feel the fear and do it anyway»), το οποίο δεν είναι πολύ καλογραμμένο, αλλά ποιος ξέρει; μπορεί να είναι ενδιαφέρον.

Τώρα που το σκέφτομαι, νομίζω ότι θέλω να ξαναδιαβάσω Κορνήλιο Καστοριάδη, τη «Φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας». (Σ.τ.σ.: αμέριστος θαυμασμός όχι μόνο για το ότι καταφέρνει να διαβάζει Καστοριάδη, αλλά γιατί σκοπεύει και να ξανα-διαβάσει!)

12. Είσαι Γαλλίδα, έχεις ζήσει στις ΗΠΑ και στη Μ. Βρετανία, στη μουσική σου μπορεί να ανιχνευθούν επιρροές από την brit pop, το γαλλικό chanson, το γερμανικό kraut. Αλήθεια, νιώθεις μέρος μιας συγκεκριμένης παράδοσης;

Εννοείς μιας ευρωπαϊκής παράδοσης; Ασφαλώς, ναι…

13. Η οικονομική κρίση, έργο της παγκόσμιας ελίτ (κι αν είσαι Έλληνας, και της ντόπιας επίσης) απαιτεί ένα σχέδιο σωτηρίας, ζητώντας από τους ανθρώπους να σώσουν τις αγορές. Στο δίλημμα «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα», μήπως επικρατεί η Βαρβαρότητα τελικά;

Αλίμονο, ναι` φαίνεται ότι η Βαρβαρότητα έχει πάρει το πάνω χέρι, αυτή τη στιγμή. Αλλά φυσικά είναι στο δικό μας χέρι να αντιστρέψουμε την κατάσταση. Μου φαίνεται απίστευτο το γεγονός ότι δεν βγαίνουμε στους δρόμους, ενώ οι άνθρωποι οι οποίοι υποτίθεται ότι φροντίζουν για το καλό όλων μας -έτσι λένε- στην πραγματικότητα δουλεύουν για το συμφέρον των μεγάλων εταιριών και ενδιαφέρονται αποκλειστικά και μόνο για το χρήμα. Και τη στιγμή που όλο αυτό το πράγμα γίνεται διαρκώς και πιο οφθαλμοφανές, μας ζητούν να πληρώσουμε τα λάθη εκείνων που δημιούργησαν ένα οικονομικό και δημοσιονομικό χάος. Είναι κανείς για μια επανάσταση!;!

14. Σ’ αυτό το πλαίσιο, μπορεί η μουσική, η τέχνη γενικότερα, να αλλάξει τον κόσμο; Ή μπορεί να αποτελέσει μόνο το soundtrack της επανάστασης;

Λοιπόν, οτιδήποτε μπορεί να αλλάξει και αλλάζει πράγματι τον κόσμο. Βλέπω τον κόσμο ως μια Μονάδα! Κάθε πράγμα επηρεάζει το Σύνολο. Έτσι, οποιαδήποτε δράση θα έχει αποτέλεσμα. Κατά παράδοση, η τέχνη κρατούσε πάντοτε τη θέση του αγγελιαφόρου στην κοινωνία. Είναι η μούσα που εμπνέει και μας αποκαλύπτει τις δυνατότητες, τι μπορεί να γίνει. Εκτός από καθρέφτης της επανάστασης, γιατί να μη γίνει ένα σάουντρακ με λίγη αληθινή δράση; Μπορεί να δουλέψει με διαφορετικούς τρόπους. Νομίζω ότι αυτό που μας λείπει είναι το σθένος να κάνουμε πράγματα και να πάρουμε τον έλεγχο της κατάστασης, να αποφασίσουμε συνειδητά το πώς και με ποιες αξίες θα πορευτεί ο κόσμος τώρα. Πρέπει να βάλουμε ξανά την ανθρώπινη ζωή στο κέντρο των ενδιαφερόντων μας, να δώσουμε πάλι αξία στη δουλειά που κάνουμε, να αντιληφθούμε πόσο πολύτιμο και ευλογημένο πράγμα είναι η ζωή, να καλλιεργήσουμε αισθήματα αγάπης αντί για το φόβο που καλλιεργούν πολύ αποτελεσματικά τα ΜΜΕ και οι δυνάμεις της εξουσίας. Και ναι, αφήστε τη μουσική και την τέχνη να συμμετάσχουν σε όλα αυτά!

15. Και τώρα μια …ύπουλη και πονηρή ερώτηση! Χρησιμοποιείς το Soulseek ή τα torrents;

Όχι, δεν έχω μπει ποτέ στο Soulseek, και δεν ξέρω καν τι είναι τα torrents. Γνωρίζω κάποιους ανθρώπους που ασχολούνται, αλλά δεν φαίνεται να ικανοποιεί μακροπρόθεσμα τις ανάγκες τους…

16. Λοιπόν, σκοπεύετε να παίξετε τα κομμάτια ακουστικά ή καλό θα είναι να φορέσουμε και παπούτσια για χορό;

Τα τραγούδια θα παιχτούν με μια ηλεκτρική κιθάρα, και θα δούμε επί τόπου τι θα συμβεί από την άποψη του ρυθμού, αυτό ας το αφήσουμε ανοιχτό. Πάντως, φέρτε και παπούτσια για χορό, επειδή δεν θέλουμε να χάσουμε μια ευκαιρία να εκφραστούμε ελεύθερα! Ο χορός είναι ό,τι καλύτερο!

Επιμέλεια: Χίλντα Παπαδημητρίου

27/01/2010

1^η δημοσίευση: http://www.mic.gr

Laetitia Sadier Interview

1. Alone at last? Monade was a solo project to Stereolab and now you chose an even more independent form, a real «monade» etymologically speaking. Eventually, are there things that one cannot share in a band and simply must do alone?

The soul of the Monade project will never cease to exist; although I now will perform and make records under my name. The fact of going truly solo for the coming live shows is a transition. I want to be a strong performer and for that I feel that I need to work and go alone for a while, and not rely or «hide» on or behind anyone!

Really my aim is to play in a band and share the adventures of being on the road together, performing together, meeting people together. There is a strong human adventure at stake which I have experienced with Monade and want to experience again. But it is true that the time is now to get stronger alone.

It is interesting how things happen organically and how Monade existed in rapport to Stereolab, and now that Stereolab is having a big rest I naturally artistically become another entity, I become me! A real monade…

2. «Stereolab were an alternative music band formed in…» is written in the Wikipedia. Is it a permanent decision? Is there any chance to see someday the text change to «Stereolab are an alternative music band formed in…»?

You have to ask Tim this question. I will always be happy to sing Tim’s songs.
3. What’s the idea and the creative motive behind this acoustic turn? Back to the «roots» in an overproduced world?

I have been feeling the need to look for what is essential in my music and not overload and layer it. The new album which I just finished mixing last week was entirely made with this principle in mind. Still there are layers and it isn’t a pure Tibetan bowl sound, but it was something I wanted to tend to. And yes maybe it is a reaction to an ever increasingly busy world. A natural need for stillness!

4. You have worked, and collaborated with many different artists. Is there a collaboration you distinguish for any particular reason?

All collaborations have been a stone in building my confidence and joy in creating something. I have particularly enjoyed the performances with Mouse on Mars. They were largely improvised and evolved every night with every show. I realise that improvisation is the most fun of all! I truly celebrate and honor all the collaborations that I have done so far and look forward to any more coming.

5. By the way, «Sixteen Haikus and other stories», the record of Sigmatropic in which you’ve participated in the past, has been voted as one of the best Greek LPs of the decade. Do you remember something special from this project?

Congratulations to Sigmatropic and the 16 Haikus!! Yes I remember working out a little melody for this project. It was one of the 1st times I was asked to participate to someone else’s work. Our friend here in London Theodore was the messenger to this affair. It was a fine little adventure! Really glad the record is gaining all this recognition. I didn’t realise at the time who George Seferis was and have discovered him since… what a great poet.

6. «If I could turn back time I would…». Fill in the gap!

It is difficult to answer this question. Generally I can live by all the decisions I have taken, endorse responsibility and handle their consequences. I don’t think there is a right or wrong way to do things. It is just a process of going through life having to make choices at every step of the way. I guess the trick is to make choices that are lit by as much consciousness as possible so as not to fall into traps, although when we do fall into one we are put in a situation where we have to learn to get out of it and in the best of cases lean not to fall into yet another trap. So even if it hurts to fall into a trap, there is a chance to learn here for the future and be all the wiser for it.

7. What’s the best and the worst thing you’ve ever read about your music?

The best and funniest thing I read about my compositions is that they are of the purest jazz form!

The worse thing is that some journalists are tempted to amalgamate my work with the lab’s and compare the two. Because they have expectations -which is quite natural..-, they hear my music as a stripped down version of the lab, and not as what it is. …

8. What comes first? The lyrics or the music?
I prefer when the lyrics come first. But have taken bad habits with Tim, where the music always came 1st. But I think there is more truth and organicity when the lyric is 1st, only because I seek less control and let more the song find its shape and way as it wants and dictates.

9. What’s the meaning of improvisation and experimentation in music from your point of view? Generally speaking, does it sometimes become «an end in itself», a way to sound original and different in a quite competitive musical environment?

Tha’ts a big question and I realise I have already partly answered it earlier. I don’t know what improvisation and experimentation means for other artists, but for me art is a place of complete freedom where anything, any topic, idea or emotion can be explored; it is a safe and sacred space where you can do what you want. Improvisation is the moment where I can let go of my wanting to control whatever situation is at hand and let another part of me express itself. It is liberating and interesting and yes, because it is «uncontrolled» by the higher commander quality control in chief it may be given a chance to sound original and different -which doesn’t necessarily mean it will sound good! It is liberating to be able to let go of certain criteria -like the fact that it must sound in tune, in time, clear, coherent, commercial, seductive, interesting and whatever expectations people may have before they hear a track- and express something that need to let out in a more raw form.
10. Was there a record in your life that in some way changed your view of music or life?

Yes, the 1st Smiths lp was the one where I realised I wanted to be a singer and actively do music in my life. Of course besides that I was very influenced by the era that came just after punk had kicked some of the youth and society up the back side. Even in France we realised that if we wanted something we had to go out and do/get it. It was a very inspiring and exciting time where lots of good music came out; it was vital and urgent music, not worried about being commercial -and some of it did happen to become commercial, but they shaped what was commercial not the other way around.

11. Let us have a secret look in your room… What’s that CD over there you bought today? And that interesting book you read these days?

I play the new Richard Swift Cd quite a bit, and those Erkin Koray LPs -I think he is Turkish, he made music in the 70s, some of his stuff is just pure hybrid bliss. I love it!

i am reading several books. I finally got round to pulling out Sylvia Plath’s Bell Jar out of my bibliotheque. As well as a medical book «Dis moi ou tu as mal, je te dirais pourquoi», looking at why we have the aches and illnesses we have in a wholistic way. And finally a situation arised recently which made me very scared and I was told to read «Feel the fear and do it anyway», not very well written but maybe it will be interesting?

Coming to think of it, I think I want to re-read Cornelius Castoriadis «l’Institution Imaginaire de la Societ?».

12. You are French, lived in the US and Great Britain, in your music one can trace influences from brit pop, French chanson, German kraut. Do you really feel part of a certain tradition?

You mean a European tradition? Yes, for sure.

13. Economic crisis created by the global elite (and should you be Greek, it would also be the local elite) calls for a rescue plan asking the people to save the markets. Socialisme Ou Barbarie, is it Barbarie eventually?

Yes, alas it feels like Barbarie has an ascending position at the moment. But of course it is up to us to make it shift. I can’t believe we are not taking the streets as the people who are supposed to be looking after the good of all -so they say- are really working in the interest of big business and putting money at the centre of their preoccupations. And just as it is more and more obvious that this is a fact, we are asked to pay for the mistakes of those who have created an economical and financial mess. Revolution anyone!?!

14. In this context, can music, art generally, change the world? Or it can just only provide the soundtrack of the revolution?

Well, anything can and does change the world. I see the world as a monade! Anything affects the whole. So any action will have an effect. Art has traditionally held an heralding place in society. The muse that inspires and reveals potentialities, what can become. As well as being a mirror to it and why not being a soundtrack to some more radical action too. It can work in different ways. I think what we lack is the nerve to do things and take control of the situation, decide consciously how and with which values the world is now run. Put human life back to the centre of importance, bring value back to the work we do, to how precious and privileged we are to be here, cultivate notions of love rather than the ones of fear that are very efficiently cultivated by the media and powers that be. And yes, let music and art participate in all of this!

15. And here is a …sneaky … question! Do you use Soulseek or torrents?

No, i have never been on soul seek and have never heard of torrents. I know some people who do, but it never seems to really bring about a real long term solution to their needs..

16. So, are you going to play songs in an acoustic kind of way or should we put on our dancing shoes as well?

The songs will be played on an electric guitar and I will see on the night what happens in terms of tempo, let’s leave it open. Do bring your dancing shoes tho’ cause we don’t want to miss an opportunity to express ourselves freely! Dancing is the best!

27/01/2010

1^η δημοσίευση: http://www.mic.gr

Α tied & tickled …duo speaks..

Tied & Tickled Trio

Πόσο ερεθιστικό και συναρπαστικό είναι άραγε να σε έχει δέσει και να σε γαργαλάει …βασανιστικά μια καλλονή; Δεν ξέρω… Στα σεξουαλικά ισχύει ο απαράβατος κανόνας, «περί ορέξεως»! Όπως και στη μουσική άλλωστε… Η πολυμελής πάντως, μπάντα από ένα άσημο βαυαρέζικο χωριό, της οποίας το όνομα παραπέμπει στο προαναφερθέν βασανιστήριο, κατάφερε το 2007 να ερεθίσει και να συναρπάσει πολλούς λάτρεις της μουσικής με τον έβδομο εξαιρετικό της δίσκο που έφερε τον τίτλο «Aelita». Σε εμάς στο MiC ο …ερεθισμός ήταν τέτοιος ώστε έφτασε να ανεβάσει το «Aelita» στην πέμπτη θέση του top της χρονιάς! Ένα δίσκο στον οποίο έκαναν ένα σημαντικό και τολμηρά δημιουργικό βήμα μακριά από το υβρίδιο jazz, dub και ηλεκτρονικής, το οποίο υπηρετούσαν τόσα χρόνια.

Αυτά επί του δίσκου… Την επί σκηνής υλοποίηση του μουσικού τους οράματος θα έχουμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε ιδίοις …ώτοις και όμμασι την Πέμπτη 21 του Φλεβάρη όταν οι Tied & Tickled Trio, με πενταμελή αυτήν τη φορά σύνθεση, ανέβουν στη σκηνή του Gagarin… Η χρονική σύμπτωση ήταν λοιπόν, ευνοϊκή και έτσι δεν χάσαμε την ευκαιρία για μια μικρή συνομιλία. Κάτω από τη …φανταστική λάμπα ανάκρισης του MiC κάθισαν αυτοβούλως οι Markus Acher και ο Andreas Gerth! O λόγος στους πρωταγωνιστές:

1) Ξεναγήστε μας στην …κουζίνα των Tied & Tickled Trio! Πώς θα περιγράφατε την καθημερινή δημιουργική διαδικασία; Η μουσική προκύπτει μέσα από «τζαμάρισμα», αυτοσχεδιασμό ή υπάρχει μια κεντρική ιδέα ή πυρήνας πάνω στον οποίο χτίζετε τη μουσική σας;
Markus: Η μουσική μας είναι ένα μείγμα σύνθεσης και αυτοσχεδιασμού. Ο Andreas, ο Micha και ο Johannes συνεισφέρουν συνθέσεις ή ιδέες, όλοι εμείς οι υπόλοιποι παρέχουμε ήχους. Αλλά αυτοσχεδιάζουμε πολύ μέχρι να καταλήξουμε σε ένα τραγούδι.

2) Αλήθεια, πώς καταλαβαίνετε ότι ένα κομμάτι είναι τελειωμένο; Δεν υπάρχει πάντα ο πειρασμός να το αλλάζετε διαρκώς; Όταν ακούτε τις παλιές σας ηχογραφήσεις έχετε καμιά φορά το αίσθημα «χμμμ, θα μπορούσαμε να το είχαμε κάνει καλύτερο»;
Markus: Υπάρχει πάντα ένα σημείο όπου είμαστε σίγουροι ότι το κομμάτι είναι ολοκληρωμένο. Και όταν τελειώσουμε, τότε αυτό μετέρχεται σε μια κατάσταση όπου δεν σκέφτομαι πλέον σχεδόν καθόλου την ενορχήστρωση. Μετά απλώς ακούω το κομμάτι αυτό καθαυτό. Πάντως, υπάρχουν κάποια πρώιμα τραγούδια των Notwist, στα οποία θα άλλαζα τη μείξη…

3) Όταν ξεκινάτε να δουλεύετε για ένα νέο δίσκο έχετε ήδη συγκεκριμένες ιδέες κατά νου; Έχετε το «άγχος» του να ακουστείτε διαφορετικοί; Υπάρχει τόση μεγάλη ποσότητα μουσικής στις μέρες μας!
Markus: Πάντοτε φτιάχνουμε τη μουσική μας έχοντας κατά νου και τη μουσική που ακούμε την περίοδο εκείνη. Υποθέτω πως, όπως και οποιοσδήποτε άλλος, προσπαθούμε να κάνουμε κάτι το οποίο θα ακούμε και θα αρέσει σε μας τους ίδιους. Και προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τη δική μας προσωπική γλώσσα.

4) Η μουσική στο «Aelita» ακούγεται τόσο λεπτεπίλεπτη και «τρυφερή» ώστε μου θύμισε αυτήν του Μάνου Χατζιδάκι. Έχετε αλήθεια ακούσει ποτέ κάποιο από τα έργα του (εκτός φυσικά από το «Ein Schiff wird kommen»!) (Σ.σ.: με αυτόν τον τίτλο έγιναν επιτυχία στη Γερμανία τα «Παιδιά του Πειραιά»);
Andreas: Πράγματι, υπάρχουν κάποιες ομοιότητες στον ήχο, για παράδειγμα η χρήση του σπινέτο (Σ.σ: όργανο που μοιάζει με μικρό τσέμπαλο, από τα πιο δημοφιλή πληκτροφόρα όργανα πριν επικρατήσει το πιάνο), αλλά ο Χατζιδάκις ήταν πιο πολύ συνδεδεμένος με μια παράδοση folk μουσικής, κάτι το οποίο δεν υπάρχει στη μουσική μας.

5) Όντες μέλη σε τόσα διαφορετικά συγκροτήματα, αναρωτιέμαι τι συμβαίνει όταν σας έρχεται μια ιδέα. Γνωρίζετε εξαρχής για ποια από τις μπάντες είναι κατάλληλη; Προσωπικά θα ένιωθα κάπως σαν μια …διχασμένη προσωπικότητα!
Markus: Όταν συνθέτω, κανονικά έχω μια συγκεκριμένη μπάντα κατά νου. Ποτέ δεν είχα πρόβλημα να αποφασίσω ποια μπάντα θα μπορούσε να παίξει τη σύνθεση αυτή. Είναι πάντα πολύ σαφή τα πράγματα!

6) Πάντα αναρωτιόμουν πώς ένας μουσικός ο οποίος γράφει οργανική μουσική βάζει τίτλους στα κομμάτια. Γράφει πρώτα το κομμάτι και μετά αναζητά τον τίτλο ή αντίθετα; Π.χ., τι σας ενέπνευσε να δώσετε σε ένα κομμάτι το όνομα του Ρώσου ποιητή Chlebnikov;
Andreas: Κατά τη διαδικασία της μείξης ακούγαμε τη μουσική την οποία ηχογραφούσαμε και συζητάγαμε γι’ αυτήν. Έτσι προέκυψαν διάφοροι συσχετισμοί και κάποιοι εξ αυτών οδήγησαν σε τίτλους οι οποίοι παραπέμπουν στο διάστημα και το Φουτουρισμό. Η μουσική πάντως είχε προηγηθεί και κανείς μας δεν σκεφτόταν τον Chlebnikov όταν ηχογραφούσαμε το κομμάτι. Αλλά στο μυαλό μου η σύνδεση με τον Chlebnikov ως μια εμβληματική φιγούρα του Ρώσικου φουτουρισμού έχει νόημα. Οι πύραυλοι τους οποίους ήθελαν οι Ρώσοι Φουτουριστές να στείλουν στο διάστημα ήταν φτιαγμένοι από ιδέες. Ο τίτλος της θρυλικής φουτουριστικής όπερας «Θρίαμβος επί του Ηλίου» («Triumph over the sun») του 1913 συμβόλιζε το θρίαμβο επί μίας μη-φυσικής βαρύτητας: της βαρύτητας της ορθολογικής σκέψης (δηλαδή μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση σε σύγκριση με τη λατρεία της τεχνολογίας του Ιταλικού Φουτουρισμού (Σ.σ. ο οποίος συν τοις άλλοις είχε μια ροπή και μια λατρεία για το φασισμό)). Σε αυτό το πλαίσιο, η κατάρρευση του Ρώσικου φουτουριστικού κινήματος και η ενσωμάτωσή του στη μηχανή της Σοβιετικής προπαγάνδας ήταν κάτι πολύ τραγικό. Η «βαρύτητα» έτσι αποκατέστησε την κυριαρχία της και πάλι! Ο Chlebnikov πέθανε από πείνα (!) 4 χρόνια μετά την επανάσταση. Η αποτυχία του κινήματος αυτού, το οποίο συνέλαβε τα άστρα και τη θλίψη της νόησης, η οποία φυλακίζεται σε αμετάβλητες ανθρώπινες καταστάσεις, ήταν για μένα το κίνητρο να ονομάσω το κομμάτι «Chlebnikov» (και ελπίζω η μουσική μας να είναι αρκετά «εύγλωττη», ώστε κανείς να μην παρανοήσει τις αναφορές στο φουτουρισμό ως μια ακόμη αναβίωση μιας pop-φουτουριστικής στάσης κατά τον τρόπο που τη χρησιμοποιούν και την εννοούν πολλοί επίγονοι των Kraftwerk). Μιλώντας για το Φουτουρισμό, δεν πρέπει να ξεχνάμε το γεγονός ότι «Aelita», ο τίτλος δηλαδή του τελευταίου μας δίσκου, λεγόταν μια ταινία η οποία είχε γυριστεί κυρίως για προπαγάνδα του Σοβιετικού καθεστώτος (Σ.σ.: το 1924 από τον Yakov Protazanov, γνωστή επίσης με τον τίτλο «Aelita: η Βασίλισσα του Άρη»), το οποίο μερικά χρόνια αργότερα μετεξελίχθηκε με μια ανείπωτη δικτατορική ολοκληρωτική καταστροφή. Από την άλλη μεριά, η αισθητική και ο καλλιτεχνικός σχεδιασμός του «Aelita» είναι απλά έξοχος, η δε επίδραση της ταινίας εκείνη την εποχή είναι δύσκολο να υποτιμηθεί. Εάν απλά αφήσεις αυτά τα δύο αντιθετικά αντικειμενικά στοιχεία να επιδράσουν στις σκέψεις σου, τότε νιώθεις μια ένταση καθώς και μια συνδετική αλυσίδα η οποία ανταποκρίνεται στη σκοτεινή και τραγική αίσθηση του κομματιού μας με τον ομώνυμο τίτλο.

7) Εάν το «Aelita» ήταν ένας πίνακας, τι είδους πίνακας θα ήταν; Κάποιος παραστατικός πίνακας ή κάποιος πιο αφηρημένος;
Markus: Εάν ο κομίστας Andrian Tomine σχεδίαζε μια ιστορία η οποία λάμβανε χώρα μέσα σε ένα διαστημόπλοιο, τότε εύκολα θα φανταζόμουν τον εαυτό μου να ακούω το «Aelita» κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης.

8) Η μουσική σας είναι αρκετά σύνθετη, λεπτοδουλεμένη και με πολλές λεπτομέρειες. Πόσο δύσκολη είναι η ζωντανή της απόδοση;
Andreas: Καθώς ο τελευταίος μας δίσκος στο μεγαλύτερό του μέρος βασίζεται σε κομμάτια τα οποία είχαμε συνθέσει για μια ζωντανή παράσταση, δεν αποτελεί μεγάλο πρόβλημα η εκτέλεση της στη σκηνή. Η διαφορά είναι, ότι σε μια ζωντανή παρουσίαση η αυτοσχεδιαστική άποψη οδηγεί σε μια συσσώρευση δυναμικής. Ο Carl Oesterhelt αποκαλεί τη ζωντανή παρουσίαση ως μια «Voodoo-εκδοχή» του δίσκου.

9) Θα ενδιαφερόσασταν να γράψετε κάποτε τη μουσική για μια ταινία; Πώς και δεν έχει συμβεί ακόμη κάτι τέτοιο;
Markus: Στην πραγματικότητα, το κομμάτι «Aelita» (και μερικά άλλα μικρά αποσπάσματα του δίσκου) έχουν χρησιμοποιηθεί ως soundtrack για το ντοκιμαντέρ «Die Reproduktionskrise» (Η κρίση της αναπαραγωγής») του Joerg Adolph. Είναι μια σπουδαία ταινία για μια θεατρική ομάδα η οποία προβάρει ένα θεατρικό έργο. Η μουσική ταιριάζει πολύ καλά με την ταινία. Ο Joerg πήρε ξεχωριστά κομμάτια από την ηχογράφηση και τα μίξαρε εκ νέου για το soundtrack.

10) Πώς προσλαμβάνετε μια κακή κριτική; Έχω διαβάσει κάποιες για το «Aelita»! Για παράδειγμα αναφέρω το μάλλον αστείο 5.2 του Pitchforkmedia (προσωπικά, ποτέ δεν κατάλαβα τη διαφορά μεταξύ ενός 5.2 και ενός 5.3!) Οι κριτικές γενικά επηρεάζουν τη δουλειά σας;
Andreas: Όχι! Αντιμετωπίζω μια κακή κριτική στις περισσότερες περιπτώσεις ως αποτέλεσμα μιας παρεξήγησης. Με την ευκαιρία να σημειώσω ότι ποτέ δεν θα αγόραζα ένα δίσκο μόνον και μόνον εξαιτίας μιας καλής κριτικής. Ο καθένας ακούει μουσική σύμφωνα με το δικό του προσωπικό γούστο και υπόβαθρο, και υπάρχουν επιπλέον τόσες πολλές διαφορετικές καταστάσεις, οι οποίες δεν αφορούν τη μουσική αλλά επηρεάζουν το αποτέλεσμα μιας κριτικής… Είναι θα έλεγα περισσότερο ένα παιχνίδι της τύχης.

Markus: Πιστεύω ότι είναι μια ευκαιρία να σκεφτείς τη μουσική σου με ένα διαφορετικό τρόπο. Μερικές φορές μόνο. Γιατί μερικές άλλες φορές δεν σημαίνουν και πολλά. Τα γούστα είναι έτσι κι αλλιώς διαφορετικά…

11) Ποιες είναι οι πρώτες σας μουσικές αναμνήσεις;
Andreas: Είναι κυρίως κάποια παλιά Γερμανικά παραδοσιακά τραγούδια τα οποία τραγουδούσε η μητέρα μου όταν ήμουν παιδί. Προέρχονταν από την εποχή του Γερμανικού Ρομαντισμού και ήταν σχεδόν ξεχασμένα και μη-δημοφιλή στη δική μου γενιά, αν και ήταν πραγματικά πολύ όμορφα και λυπητερά.

12) Στις μέρες, η μουσική είναι πια τόσο εύκολο να αποκτηθεί (μόλις ένα κλικ μακριά!), γεγονός που έχει πολλές παρενέργειες. Για παράδειγμα, ποιος ήταν ο τελευταίος δίσκος που ακούσατε πάνω από 5 φορές;
Andreas: «Dresdener Requiem» του Rudolf Mauersberger.
Markus: Ο νέος δίσκος των Efterklang, μιας εξαιρετικής μπάντας από τη Δανία.

13) «Η πειρατεία σκοτώνει τη μουσική»… Ένα σχόλιο παρακαλώ!
Andreas: Είμαι απολύτως βέβαιος ότι η μουσική δεν μπορεί να σκοτωθεί. Αργά ή γρήγορα θα υπάρξουν νέοι τρόποι διανομής της μουσικής – οι οποίοι ίσως θα έχουν μια επίδραση στο μουσικό χαρακτήρα των κομματιών τα οποία ο κόσμος θα μπορεί να ακούει μέσω των νέων εμπορικών καναλιών. Αλλά τέλος πάντων, δεν αισθάνομαι ότι υπάρχει κάποια έλλειψη ενδιαφέρουσας μουσικής σήμερα, η παραγωγή είναι ακόμη τεράστια. Οι οικονομικές συνθήκες μόνο μπορεί να έχουν αλλάξει για τις εταιρείες και τους διανομείς, επειδή οι τρόποι να θέτεις τη μουσική σε κυκλοφορία έχουν αλλάξει.

14) Οπουδήποτε εκτός της Γερμανίας το Βερολίνο αντιμετωπίζεται ως το κέντρο ενός δημιουργικού οργασμού σε όλα τα είδη της τέχνης. Αντιστοιχεί πράγματι αυτή η άποψη σε μια πραγματικότητα ή υπάρχει ένα είδος «trend» και μια υπερβολή;
Andreas: Για μένα όλα αυτά είναι μια τεράστια υπερβολή. Το Βερολίνο πράγματι είναι μια δραστήρια ζωντανή μητρόπολη με ατελείωτες δυνατότητες για να σκοτώσεις το χρόνο σου, αλλά η Τέχνη αναπτύσσεται στην απομόνωση.

15) Ξαφνικά εμφανίζεται μπροστά σας ένα τζίνι το οποίο μπορεί να ικανοποιήσει κάθε σας επιθυμία! Τι θα του ζητάγατε για το μέλλον των T&TT?
Markus: Να φτιάξει μια ορχήστρα ηχογράφησης με τους Pharoah Sanders, Henry Grimes and Billy Hart.

16) Κλείνοντας λίγο πιο «παιχνιδιάρικα», κάντε μας ένα πολύ σύντομο σχόλιο για μερικές προσωπικότητες της γερμανικής μουσικής του παρελθόντος και του παρόντος:
Kraftwerk: φυσικό μεταλλικό νερό με ανθρακικό
Cluster: φυσικό μεταλλικό νερό χωρίς ανθρακικό
Einstuerzende Neubauten: κόκκινο κρασί
Karl-Heinz Stockhausen: στιγμιαίο ποτό για αστροναύτες
Notwist: τσάι και μπύρα
Kammerflimmer Kollektief: καλή πολωνική βότκα.

1^η δημοσίευση: http://www.mic.gr

19/02/2008

Savage Republic interviewed

Έχει κυλήσει πολύ νερό στο μύλο του χρόνου από εκείνες τις πρώτες θρυλικές εμφανίσεις των Savage Republic στη χώρα μας… Εμφανίσεις που είχαν αναγκάσει τον εκδότη μας να «ουρλιάζει σαν πιτσιρίκος για περισσότερο μόλις τελείωσε το κανονικό σετ», να αποφαίνεται ότι «συναυλία που δεν σε κάνει να νιώθεις παιδί δεν αξίζει φράγκο» και τον Λάμπρο Σκουζ να μένει εκστατικός από μία μπάντα που «ξεθεώνεται για το κοινό της και δίνει όλο της το είναι στη σκηνή»… (πηγή: Rollin Under No 13). Αν το λέει ακόμη η καρδούλα τους θα το διαπιστώσουμε… Κοντός ψαλμός…

Λίγο πριν οι κιθάρες και τα βαρέλια πάρουν φωτιά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ο λόγος στους πρωταγωνιστές! Ethan Port και Thom Fuhrmann υπό τη …λάμπα της ανάκρισης:
1) Είμαι 20 χρονών και δεν ξέρω τι εστί Savage Republic. Γιατί να τους ακούσω εν έτει 2007; Τι έχουν να μου προσφέρουν;

Τ.F.: Πιστεύω ότι έχουμε ακόμη πολλά να προσφέρουμε. Θα ζοριστείτε να βρείτε 20χρονους, πόσο μάλλον 40χρονους, οι οποίοι να βάζουν τόσο κόπο και ένταση σε ό,τι κάνουν. Πιστεύω ότι η μουσική μας είναι διαχρονική και ακόμη και σήμερα στέκει πολύ καλά.
E.P.: Αισθάνομαι ότι οι Savage Republic προσφέρουν ακόμη μια εναλλακτική προσέγγιση στη μουσική. Αυτό ίσχυε για τη σκηνή του Los Angeles στη δεκαετία του ’80, και ισχύει και σήμερα. Προσπαθούμε πολύ σκληρά να διατηρήσουμε την ακεραιότητα στο σχήμα και να δημιουργήσουμε κάτι το οποίο να έχει αξία τόσο για μας όσο και για τους ανθρώπους για τους οποίους παίζουμε. Οι τωρινές μας συναυλίες είναι εξίσου δυναμικές και επικεντρωμένες όπως και στα 80s, εξαιρώντας φυσικά το γεγονός ότι έχουμε μάθει κάποια παραπάνω κόλπα! Μερικοί από μας δεν μπορούν ακόμη να παίξουν κανένα ακόρντο στην κιθάρα, αλλά τελικά καταφέρνουμε να τα εφευρίσκουμε!
Όσο τρελό και περίεργο μείγμα κι αν είναι οι SR, καταφέρνουμε να έχουμε μια πολύ συγκεκριμένη και πιστεύω μοναδική προσέγγιση στη σκηνική μας παρουσία. Έχουμε ασφαλώς βαθιές ρίζες στα 80s, αλλά προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε τη μουσική και τις τάσεις των καιρών μας μέσω αυτής της σκοπιάς. Μέχρι τώρα λαμβάνουμε θετική ανταπόκριση τόσο από νεότερα όσο και μεγαλύτερα σε ηλικία ακροατήρια. Όταν οι «μηχανές» των SR λειτουργούν σε πλήρη ισχύ, οι εμφανίσεις μας γίνονται πολύ ενστικτώδεις και «αληθινές», και όπως μας έχουν πει, μπορεί να έχουν ισχυρή συναισθηματική επίδραση.

2) Είμαι 40 χρονών, άκουγα τους Savage Republic στα 80s και είμαι καχύποπτος απέναντι στις πολύ μοδάτες στις εποχές μας επανασυνδέσεις. Πώς θα με πείθατε για το αγνό των προθέσεών σας; Θα έχει συνέχεια το νέο σχήμα;

Τ.F.: Δεν ξέρω πόσο μέλλον έχει το συγκρότημα καθώς η ζωή μας γίνεται όλο και πιο πολυάσχολη, αλλά προσωπικά σχεδιάζω να κάνω τουλάχιστον έναν ακόμη δίσκο. Αυτή δεν είναι μια περιοδεία επανασύνδεσης. Η περιοδεία γίνεται για υποστήριξη του νέου μας δίσκου «1938».
E.P.: Δεν αισθάνομαι ότι η παρούσα εκδοχή των SR είναι μια μπάντα επανασύνδεσης. Οι SR έχουν περάσει από πολλά κύματα και σκαμπανεβάσματα όλα αυτά τα χρόνια. Πιστεύω ότι η παρούσα μορφή είναι πιο σταθερή και εγγύτερα σε αυτό που ο Greg, o Thom κι εγώ θα θέλαμε να ήταν η μπάντα από τότε που προσχωρήσαμε το 1983. Νιώθω ότι συνεχίζουμε πιάνοντας το νήμα από εκεί που το είχαμε αφήσει το 1989. Και είμαστε όλοι ακόμη πολύ παθιασμένοι με τη μουσική.
Αρχικά είχαμε σκοπό να παίξουμε σε μια επανασύνδεση της μίας βραδιάς το 2002, αφού επιβίωσα από την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους στις 11/9. Στην πραγματικότητα, δε σχεδιάζαμε καν να επανασυνδεθούμε, έως ότου η Neurot μάς ενθάρρυνε να παίξουμε στο «Beyond the Pale» φεστιβάλ. Μετά από την εμφάνιση αυτή, οι τρεις μας συνειδητοποιήσαμε ότι μας είχε λείψει να παίζουμε μαζί.
Η πρόθεσή μου για τους SR σήμερα είναι ακριβώς η ίδια όπως ήταν στα 80s: μ’ αρέσει να φτιάχνω μουσική και να παίζω με τα παιδιά στο συγκρότημα. Είμαστε πια σε μια ηλικία τέτοια ώστε να μην κυνηγάμε σαν όνειρο το να υπογράψουμε σε μια μεγάλη εταιρεία ή να γίνουμε πλούσιοι από τη μουσική μας. Απλώς ευχαριστιόμαστε να παίζουμε μαζί και να παίζουμε για τους οπαδούς μας, και επίσης απολαμβάνουμε να μυούμε νέους ανθρώπους στους ήχους και την προσέγγισή μας.
Η παρούσα δε, μπάντα είναι πιο επιθετική και πιο πολιτική απ’ ό,τι στο παρελθόν. Είμαστε επίσης πολύ πιο οργανωμένοι απ’ ό,τι στο παρελθόν, ειδικότερα χάρις στην υποστήριξη του Thom και του Alan. Έχουμε δουλέψει πολύ σκληρά για να προσθέσουμε δυναμική, βάθος και πειραματισμό στις συνθέσεις μας, ακόμη και στα παλιότερα κομμάτια. Ο ντράμερ μας, ο Alan Waddington, είναι ένας θαυμάσιος μουσικός και μέντορας και μας έχει πραγματικά ενθαρρύνει να προσθέσουμε αυτοσχεδιαστικά μέρη σε πολλά από τα παλιότερά μας κομμάτια, όπως το «Jamahiriya» και το «Tabula Rasa», έτσι ώστε να ηχούν κάθε φορά και διαφορετικά. Όσον αφορά για το μέλλον του συγκροτήματος, το αντιμετωπίζουμε μέρα με τη μέρα. Εφόσον διατηρούμε το ενδιαφέρον μας να παίζουμε μαζί αμείωτο, θα συνεχίζουμε.

3) Στο νέο σας δίσκο επιστρέφετε στην instrumental φόρμα του «Ceremonial». Είναι αυτή μια φόρμα με περισσότερες δυνατότητες και ελευθερίες για ένα μουσικό ή υπάρχει κάποια άλλη φιλοσοφία;

Τ.F.: Δεν είχαμε ποτέ και τις καλύτερες φωνές και απλώς τα καταφέρνουμε καλύτερα στην οργανική μουσική. Θα υπάρχουν πάντως περισσότερα φωνητικά στον επόμενο δίσκο.
E.P.: Η οργανική μουσική όντως μας παρέχει έναν πιο αφηρημένο τρόπο για να εκφραστούμε. Οι στίχοι μπορεί να περιορίσουν ένα τραγούδι σε μια πιο κυριολεκτική κατεύθυνση. Για παράδειγμα, οι στίχοι στο «1938» παρέχουν μια πολύ «άμεση» και επιθετική («in your face») προσέγγιση. Ως συγκρότημα, συχνά προτιμάμε πιο «ανοιχτά» κομμάτια όπου ο καθένας από μας μπορεί να συνεισφέρει μια διαφορετική και μερικές φορές αντικρουόμενη ενέργεια. Αυτό το στοιχείο προσθέτει μια σκοτεινή ένταση στις εμφανίσεις μας. Η ένταση αυτή μπορεί να αμβλυνθεί από τους στίχους. Δεν είμαστε αντίθετοι στη μουσική με στίχους, αλλά πραγματικά θέλουμε οι στίχοι να έχουν νόημα σε συνάρτηση με τα όργανα και δε θέλουμε να το θυσιάσουμε αυτό μόνο και μόνο για να έχουμε φωνητικά στα κομμάτια. Επίσης, συχνά προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα λιτό και ξερό αίσθημα στα τραγούδια μας, και γι’ αυτό μας κατατάσσουν συχνά ως «desert rock». Ιδιαίτερα στο νέο υλικό μας, έχουμε προσπαθήσει να υιοθετήσουμε μια πιο αφαιρετική προσέγγιση.
4) To πιο ενδιαφέρον κομμάτι του «1938» είναι κατά την άποψή μου το «Peking» (η εισαγωγή μου θύμισε ακόμη και Popol Vuh). Σηματοδοτεί μήπως κάποια νέα κατεύθυνση στις μουσικές σας αναζητήσεις;

Τ.F.: To «Peking» βασίζεται σε μία ιδέα η οποία προέκυψε σε έναν περίπατο στην Απαγορευμένη Πόλη στο Πεκίνο πριν από τρία χρόνια. Το σόλο album το οποίο δουλεύω τον τελευταίο καιρό θα ηχεί σε μεγάλο βαθμό έτσι. Αναμένω να υπάρχουν περισσότερα τέτοια «ανοιχτά» κομμάτια στον επόμενο SR δίσκο.
E.P.: O Thom έγραψε το «Peking». Είναι μια νέα κατεύθυνση και ένα καινούργιο πείραμα στο οποίο συμφωνήσαμε όλοι. Ο Thom επίσης έγραψε το «Siam». Και στα δύο αυτά τραγούδια προσπαθούμε να πειραματιστούμε με μια διαφορετική γεωγραφική αντίληψη από αυτήν που είχαμε καλύψει στο παρελθόν. Παλιότερα επικεντρωνόμασταν πιο πολύ σε μια αφηρημένη ιδέα μουσικής από τη Μέση Ανατολή ή την Αφρική πιο πολύ παρά από την Άπω Ανατολή. Από την αρχή, οι SR δανείζονταν ιδέες από soundtrack ταινιών όπως του Ennio Morricone και του Μίκη Θεοδωράκη και δοκίμαζαν νέες ιδέες και προσεγγίσεις σε κάθε δίσκο. Σίγουρα θέλουμε να συνεχίσουμε να πειραματιζόμαστε με νέους ήχους, αλλά δεν πιστεύω ότι αυτό είναι μια νέα κατεύθυνση, είναι μόνο ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσαμε πάντοτε.

5) Τι σας τράβηξε σε μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα όπως ο Tito ώστε να βαφτίσετε ένα κομμάτι σας προς τιμήν του;

Τ.F.: Αυτό ήταν μια ιδέα του Greg, αλλά κι εμείς πάντοτε συζητάμε για ιστορία και πολιτική.
E.P.: O Greg Grunke κι εγώ γράψαμε το «Marshall Tito» το 1993 ως ένα μέρος του μετα-SR project «Wonder». Ο Greg ονόμασε το κομμάτι έτσι εξαιτίας της ηρωικής, μιλιταριστικής αίσθησής του. Ο τίτλος του δεν είναι προς τιμήν του (Τίτο), αλλά περισσότερο μια προειδοποίηση για τους κινδύνους της τυφλής υπακοής σε μια αυστηρή εθνικιστική γραμμή. Όπως σε πολλά από τα τραγούδια μας, υπάρχει κάποιος σαρκασμός και μια ειρωνεία πίσω από την ονομασία.

6) Γιατί «1938»; Ζούμε όντως σε αντίστοιχες εποχής παρακμής, λίγο πριν τη «μεγάλη καταστροφή»;

Τ.F.: Πραγματικά το πιστεύω. Οι Αμερικανοί μισούνται σε όλον τον κόσμο και τα πράγματα φαίνεται ότι οδεύουν προς την έκρηξη.
E.P.: Οι οιωνοί αυτό δείχνουν. Βρισκόμουν στους Δίδυμους Πύργους στις 11/9. Θέτουμε την ερώτηση: θα μπορούσε να ήταν αυτή η «πυρκαγιά στο Reichstag» για τη νέα χιλιετηρίδα;

7) Σας έχουν αποκαλέσει «προπάτορες του post-rock»… Τον αποδέχεστε το χαρακτηρισμό αυτό; Σημαίνει κάτι αυτό για σας; Υπάρχει κάποια σημερινή μπάντα που να θεωρείτε …εγγόνι σας;

Τ.F.: Το θεωρώ ένα μεγάλο κομπλιμέντο. Εάν πρέπει να διαλέξω κάποιο εγγόνι, θα ήταν πιθανώς οι Godspeed You Black Emperor.
E.P.: Στα 80s οι SR ήταν ένα απάνθισμα πολλών επιρροών, πολλές εκ των οποίων στρέφονταν γύρω από τη σκηνή που σήμερα καλείται post-punk. Αναφέρω ενδεικτικά τους Joy Division, Wire, Gang of Four, PiL, Throbbing Gristle και Glenn Branca, καθώς επίσης και προγενέστερούς τους, όπως οι Hawkwind και οι Can, αλλά και συνθέτες κινηματογραφικής μουσικής όπως ο Ennio Morricone και ο Μίκης Θεοδωράκης. Από αυτήν την άποψη, ήμασταν μέρος αυτής της κοινότητας καλλιτεχνών. Εκείνη την εποχή πάντως εμείς προσπαθούσαμε να κάνουμε κάτι το εναλλακτικό, το οποίο να είχε μια σημασία για μας. Πιστεύω ότι όλες αυτές οι επιρροές είναι κοινές και σε πολλές σύγχρονες μπάντες. Υπάρχουν μερικές μπάντες όπως οι Godspeed και οι Mono οι οποίες φαίνεται ότι έχουν μια στάση παρόμοια με αυτήν που ακολουθούσαμε στα 80s. Μερικά μέλη των Godspeed μας έχουν αναφέρει ως επιρροή, αλλά δεν πιστεύω ότι υπάρχει οποιαδήποτε μπάντα η οποία πραγματικά να είναι «παράγωγό» μας. Με τον ίδιο τρόπο που κι εμείς δανειζόμασταν ελεύθερα από τις επιρροές μας, πιστεύω ότι είναι πολύ δύσκολο να διακρίνεις τη μία επιρροή από την άλλη. Από την άλλη, η δισκογραφική μας εταιρεία και οι διανομείς της εξαφανίστηκαν στην αρχή της δεκαετίας του ’90, κι έτσι κυριολεκτικά εξαφανιστήκαμε από τη μουσική σκηνή, γεγονός που πιστεύω περιόρισε την απήχησή μας στη νεότερη γενιά.
8) «Είναι όλα τους παιδιά μου» είναι η συνήθης τυπική απάντηση κάποιου μουσικού… Αλλά θα δοκιμάσω την τύχη μου: ποιο από τα παλιά lp των SR θεωρείτε ότι είναι αυτό που σας εκφράζει και για το οποίο αισθάνεστε υπερήφανοι;

Τ.F.: Είναι όλα διαφορετικά μεταξύ τους, αλλά θα πρέπει να πω ότι είμαι περήφανος πιο πολύ για το «Customs», λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γράφτηκε και ηχογραφήθηκε μέσα σε 20 ώρες στη Θεσσαλονίκη.
E.P.: Ασφαλώς οποιοσδήποτε μουσικός θα πει ότι ο πιο πρόσφατος δίσκος του τον εκφράζει καλύτερα, επειδή είναι φρέσκος. Υπάρχουν στοιχεία σε κάθε δίσκο για τα οποία είμαι υπερήφανος, και ως μπάντα ενσωματώνουμε τα στοιχεία αυτά στις ζωντανές μας εμφανίσεις. Επίσης, πιστεύω ότι υπάρχουν ελαττώματα σε όλες μας τις ηχογραφήσεις, γεγονός που ήταν ίσως αποτέλεσμα της «Δημοκρατικής» φύσης της μπάντας. Πραγματικά όμως πιστεύω ότι η παρούσα σύνθεση είναι ό,τι πλησιέστερο σε ένα πραγματικό συγκρότημα είχα ποτέ. Το «Tragic Figures» είναι ένα από τα αγαπημένα μου album όλων των εποχών. Δεν έπαιζα σε αυτό, αλλά ήταν ο λόγος για τον οποίο ήθελα να συμμετάσχω στην μπάντα το 1983. Αν και μερικές φορές παίζουμε υλικό από το «Tragic Figures», από το 1983 και μετά έχουμε αναδιαμορφώσει το υλικό αυτό ώστε να προσαρμοστεί στο σημερινό μας στυλ. Πιστεύω ότι η αποτυχημένη μου προσπάθεια με τον Jeff Long απέδειξε ότι ποτέ δεν μπορείς πραγματικά να επιστρέψεις στο παρελθόν, πρέπει πάντα να προχωράς μπροστά.

9) Το γεγονός ότι ποτέ δεν είχατε την εμπορική απήχηση που αξίζατε υπήρξε ποτέ σημαντικό εμπόδιο ή παράγοντας απογοήτευσης;

Τ.F.: Εάν πράγματι θέλαμε μεγαλύτερη εμπορική απήχηση, θα έπρεπε να είχαμε δουλέψει περισσότερο και να ήμασταν πιο παραγωγικοί. Μόνο τους εαυτούς μας μπορούμε να κατηγορήσουμε λοιπόν!
E.P.: Δεν περίμενα ποτέ να έχουμε μια τεράστια εμπορική απήχηση. Η σκηνή του punk και του post-punk μέσα στην οποία ανδρωθήκαμε επικεντρωνόταν πάντα στο να βγαίνουμε μαζί με ομοϊδεάτες καλλιτέχνες και φίλους και να ενθαρρύνουμε ο ένας τον άλλο ώστε να σπάσουμε τα όρια και να πειραματιστούμε με έντονη μουσική. Ποτέ δεν πίστευα ότι η προσέγγισή μας στη μουσική ήταν ιδιαίτερα βιώσιμη εμπορικά, αλλά πάντα ήμουν παθιασμένος με αυτό που κάναμε και ακόμη αισθάνομαι μια πίστη και ένα δέσιμο με αυτήν την κοινότητα.
Στην πραγματικότητα, δε θεωρώ τον εαυτό μου μουσικό, αλλά περισσότερο έναν τεχνίτη ήχων. Ιδιαίτερα τώρα που είμαι μεγαλύτερος και έχω μια ευρύτερη άποψη, είμαι απλά χαρούμενος να παίζω μουσική με τα παιδιά και να έχω την ευκαιρία να ταξιδεύω για να παίζω μουσική για άλλους ανθρώπους οι οποίοι εκτιμούν την προσπάθειά μας. Αυτήν τη στιγμή είμαι συγκεντρωμένος στο να παίζω καλά και να κάνω τους SR να ηχούν όσο το δυνατόν καλύτερα. Και λοιπόν ναι, οι SR ακόμη παραμένουν για μένα ένα «Independent Project» (Σ.σ. «Ανεξάρτητο Σχήμα». Εδώ παραπέμπει στη θρυλική δισκογραφική Independent Records.)

10) Στην Ελλάδα είχατε πάντα ιδιαίτερη απήχηση, σε αντίθεση με τον υπόλοιπο κόσμο. Έχετε κάποια εξήγηση;

Τ.F.: Προφανώς η διασκευή του «Αντώνη» άνοιξε το δρόμο!
E.P.: Νομίζω η σχέση με την Ελλάδα ξεκίνησε όταν η αρχική σύνθεση επέλεξε να διασκευάσει το τραγούδι του Μίκη «Ο Αντώνης». Δεν ήμουν στην μπάντα τότε, αλλά πήγαινα σχεδόν σε κάθε συναυλία και πάντα μου άρεσε αυτή η εκδοχή του τραγουδιού και η δύναμη και το ηρωικό αίσθημα που μου προκαλούσε. Αλλά πιστεύω ότι η σχέση είναι βαθύτερη. Πιστεύω ότι η ελληνική μουσική και κουλτούρα συντονίζονται πολύ καλά με τους SR και το μουσικό και καλλιτεχνικό μας στυλ.
Μία πιο προσωπική σημείωση: αν και προσχώρησα στην μπάντα μετά τη δημιουργία του «Tragic Figures», ως νέος άκουγα ήδη πολύ «έθνικ» λαϊκή μουσική, όπως και μουσική από τη Μέση Ανατολή και την Ελλάδα. Έχω την αίσθηση ότι πολλά ελληνικά τραγούδια είναι παθιασμένα και ειλικρινή, αλλά και ότι συχνά κρύβουν μια σκοτεινή πλευρά. Είναι ένας πολύπλοκος πολιτισμός με μια μακρά ιστορία και παράδοση, επηρεασμένος τόσο από τη Δύση όσο και από την Ανατολή ο οποίος μιλάει κατευθείαν στην καρδιά μου. Ο Greg Grunke κι εγώ παίζαμε μουσική μαζί ήδη από το 1981 και στους δύο μάς άρεσε ο συνδυασμός του rock, του post-rock, του punk, της έθνικ μουσικής μαζί με θόρυβο. Έτσι η ελληνική μουσική και κουλτούρα υπήρξε ανέκαθεν ένα πάθος τόσο για το αρχικό όσο και το κατοπινό σχήμα. Με τιμάει πραγματικά το ότι οι Έλληνες μπορεί να εκτιμήσουν την αγάπη μας για τη μουσική αυτή, και πιστεύω ότι αυτό δρα ως μια γέφυρα μεταξύ της post-punk σκηνής της Καλιφόρνια όπου μεγαλώσαμε και της μουσικής σκηνής της Ελλάδας.
11) Αλήθεια πώς και διαλέξατε τον «Αντώνη» του Θεοδωράκη για διασκευή; Ξέρετε σε τι αναφέρεται το πρωτότυπο;

Τ.F.: Ναι, την έχω υπόψη μου, γνωρίζω ότι κάποτε στην Ελλάδα ήταν απαγορευμένο το να τραγουδάς αυτό το τραγούδι. Τα λέω σωστά;
E.P.: Η αρχική μπάντα ήταν που επέλεξε το τραγούδι αυτό, έτσι δεν μπορώ να απαντήσω ποια ήταν τα κίνητρά τους. Προσωπικά, μου άρεσε η ταινία «Ζ» και ήμουν γνώστης της πολιτικής και της ιστορίας πίσω από αυτή. Για μένα, αυτό ενίσχυσε την αγάπη μου για το τραγούδι αυτό. Δεν ξέρω αν η μπάντα έκανε κάποια συγκεκριμένη πολιτική δήλωση ηχογραφώντας τον «Αντώνη», ή εάν απλά τους άρεσε η μουσική του.
Στο σημείο αυτό θέλω να μιλήσω λίγο γενικά για την πολιτική στάση των SR: Θυμηθείτε ότι εκείνη την εποχή στην αρχή της δεκαετίας του ’80, πολλές μπάντες χρησιμοποιούσαν πολιτικές ή ψευδο-πολιτικές ιδέες και εικόνες, τόσο φασιστικές όσο και αριστερές. Αλλά αυτό δεν σήμαινε απαραίτητα ότι οι μπάντες αυτές καθαυτές ήταν υπέρ του φασισμού ή του κομμουνισμού. Μεγάλο μέρος από την καλλιτεχνική δουλειά του «Tragic Figures» αφορά εικόνες Ιρανών διαδηλωτών. Αυτές οι αφίσες ήταν τοιχοκολλημένες παντού στο UCLA όταν ήμασταν εκεί, εξαιτίας της κρίσης των ομήρων που συνέβαινε τότε (Σ.σ.: αναφέρεται στην κατάληψη της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Τεχεράνη από ισλαμιστές το 1979-81), και επειδή πολλοί Ιρανοί είχαν διαφύγει στις ΗΠΑ και ζούσαν στο L.A. O Bruce Licher, o Phil Drucker και ο Μark Erskine έσκιζαν κυριολεκτικά κομμάτια από τις αφίσες αυτές και τα συνδύαζαν φτιάχνοντας πιο αφηρημένα έργα τέχνης. Εκείνο τον καιρό, πολλοί καλλιτέχνες δεν έπαιρναν θέση, αλλά απλώς αντανακλούσαν και αντιδρούσαν ενστικτωδώς στο πολιτικό περιβάλλον. Θυμηθείτε, ο ψυχρός πόλεμος ήταν σε πλήρη έξαρση στα 80s, και όταν εξελέγη ο Ρέιγκαν, φοβόμασταν ότι ήταν πιθανό να προκαλούσε τους Ρώσους επιδεινώνοντας την κατάσταση. Πολλοί από μας διαισθανόμασταν την πιθανότητα ενός πυρηνικού πολέμου από μέρα σε μέρα και ότι δεν είχαμε κανέναν έλεγχο σε αυτό. Ίσως τα πράγματα να μην είναι και πολύ διαφορετικά σήμερα…
Όταν επανεκδώσαμε τα cd το 2002, ήταν αξιοσημείωτο ότι η πολιτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή ήταν ακόμη πιο οξυμένη απ’ ό,τι στα 80s, τόσο ώστε το «Jamahiriya» να φαίνεται τώρα ότι έχει μία ακόμη πιο δυσοίωνη ιστορία να διηγηθεί. Αλλά πάλι, δεν ηχογραφήσαμε το «Jamahiriya» με κάποια συγκεκριμένη πολιτική ατζέντα, αλλά περισσότερο ως μια αφηρημένη ερμηνεία του κόσμου και του πολιτισμού μέσα στον οποίο ζούμε.

12) Τι γεύση σας έμεινε από τις τελευταίες σας εμφανίσεις στη χώρα μας;

Τ.F.: Στην Αθήνα τα πράγματα ήταν δύσκολα. Ήμασταν πολύ νευρικοί ενώ με τον ντράμερ μας παίζαμε μαζί μόλις για δύο ημέρες. Στη Θεσσαλονίκη ήταν καλύτερα και ήταν ωραία που παίξαμε μαζί με τους Buzzcocks. Μπορώ να υποσχεθώ πάντως ότι θα είμαστε πολύ καλύτεροι τούτη τη φορά.
E.P.: Δεν είχα έρθει ποτέ στην Ελλάδα. Είχα χάσει και τις δύο ευρωπαϊκές περιοδείες επειδή το πρόγραμμα έπεφτε πάντα πάνω στις πτυχιακές εξετάσεις μου. Έτσι για 17 ολόκληρα χρόνια ονειρευόμουν να παίξω στην Ελλάδα. Η μπάντα πάντα μου διηγιόταν πόσο μαγικές ήταν οι εμφανίσεις στην Ελλάδα. Όταν τελικά καταφέραμε να παίξουμε στην Ελλάδα το 2006 ήταν η πραγματοποίηση ενός ονείρου! Είμαι τόσο ενθουσιασμένος και νιώθω μεγάλη τιμή που επιστρέφω στην Ελλάδα το 2008!

13) Με τον Jackson del Rey διατηρείται επαφή; Έχετε άποψη για τις τελευταίες του δουλειές ως 17 Pygmies;

Τ.F.: Δεν μ’ ενδιαφέρει ούτε τι κάνει o τύπος ούτε η μουσική του… E.P.: Ο Phil κι εγώ συνεργαστήκαμε για λίγο σε μία και μόνη συναυλία μαζί με τον Jeff Long, εκτελώντας το υλικό από το «Tragic Figures». Επειδή δεν ήμουν στην αρχική μπάντα, ήμουν πάντα περίεργος για το πώς φτιαχνόταν η μουσική αυτή, και πάντα σεβόμουν τον Jeff ως έναν καλλιτέχνη. Δυστυχώς, δεν πιστεύω ότι εκείνη η συναυλία πήγε πολύ καλά, αλλά παρολ’ αυτά ήταν ωραία που έπαιξα με τον Jeff. Ο Phil πάντως μου στέλνει τα cd του και μ’ αρέσει να τα ακούω, ενώ τον βοήθησα κιόλας να στήσει την ιστοσελίδα των 17 Pygmies.
14) Εκπλήξτε μας! Τι ακούνε σήμερα οι SR που να είναι άσχετο με τον ήχο τους;

Τ.F.: Εγώ ακούω πολύ Boards of Canada και άλλες ηλεκτρονικές μπάντες. TV on the Radio επίσης. Σκαλίζω δε, ακόμη τη δισκοθήκη μου ακούγοντας Echo ή υλικό της 4AD και της Factory.
E.P.: Ο καθένας στο συγκρότημα έχει πολύ διαφορετικά μουσικά ενδιαφέροντα. Τον τελευταίο καιρό ακούω πολύ παλιό hardcore punk rock όπως Black Flag, Minor Threat και TSOL. Όλες αυτές οι μπάντες βασίζονται πολύ στους στίχους, γεγονός που είναι πολύ διαφορετικό απ’ ό,τι κάνουμε ως SR. Επίσης ακούω τον KFJC, ο οποίος είναι ένας ανεξάρτητος «κοινοτικός» ραδιοσταθμός κοντά στο σπίτι μου στην περιοχή του San Francisco. Παίζει κυριολεκτικά κάθε είδος μουσικής. Ακούω πολλά παλιά blues και jazz σε αυτόν το σταθμό, και υπάρχει κι ένας άλλος σταθμός ο οποίος παίζει swing από τα 40s. Στην πραγματικότητα, τα κιθαριστικά μέρη που έγραψα για τραγούδια όπως το «Spice Fields» και το «Lethal Musk» στο Jamahiriya ήταν εμπνευσμένα από παλιές swing μελωδίες.

15) Μιας που είμαστε και σε εποχή …λιστών, ποιος είναι ο πιο συναρπαστικός δίσκος που ακούσατε το 2007;

Τ.F.: Beirut.
E.P.: Αυτήν τη στιγμή στο αυτοκίνητό μου έχω τους νέους δίσκους των Einsturzende Neubauten, The SIXTEENS, Mono, Grinderman, και μιας άσημης μπάντας από το L.A. ονόματι Crooked Cowboy. Εάν έπρεπε να διαλέξω ένα πάντως, θα επέλεγα το νέο cd των Blood Brothers. Απλώς δεν μπορούσα να το βγάλω από τη σκέψη μου για μήνες, και επίσης τραγουδούν για τη φωτιά, ένα θέμα που μου ήταν πάντα προσφιλές.

16) Ρωτώντας τον Ethan Port ως «αφεντικό» δισκογραφικής εταιρείας: ποιο θεωρεί ότι είναι το μέλλον των δισκογραφικών σε έναν κόσμο όπου η μουσική ρέει ελεύθερη στο internet; Οι περισσότεροι φίλοι μου έχουν τους δίσκους των SR σε mp3 στο σκληρό τους δίσκο. Σας ενοχλεί αυτό το γεγονός;

E.P.: Λέω πάντα στην κόρη μου ότι το να κλέβεις mp3 είναι κλοπή. Εάν δεν πληρώνεις για τη μουσική, θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τους καλλιτέχνες να συνεχίσουν να φτιάχνουν μουσική. Αλλά δεν αξίζει να θυμώνει κανείς με αυτό, επειδή είναι απλώς μια πραγματικότητα του σημερινού κόσμου.
Εγώ εξέδωσα τα cd των SR έτσι ώστε να είναι διαθέσιμα στους οπαδούς μας οπουδήποτε στον κόσμο. Δεν μπορώ να αποτρέψω τον κόσμο να κλέβει μουσική, τη δική μας ή οποιουδήποτε άλλου. Αποφασίσαμε να πληρώσουμε τον Bruce Licher να φτιάξει στο χέρι letter-pressed (είδος τυπογραφικής τεχνικής – ελληνιστί υψιτυπία) εξώφυλλα έτσι ώστε αυτές οι επανεκδόσεις να είναι κάτι το εκλεκτό, και να έχουν μια αξία καλλιτεχνική πέραν της μουσικής αυτής καθαυτής.
Οι επανεκδόσεις των SR ουσιαστικά έβγαλαν τα λεφτά τους, και με τη νέα μορφή της μπάντας οι πωλήσεις μας έχουν αυξηθεί, έτσι τα πράγματα στην πράξη πάνε καλύτερα για μας παρά το ψηφιακό downloading. O λόγος για τον οποίο έχω την Mobilization δεν είναι να γίνω πλούσιος, αλλά να έρθω σε επαφή με λάτρεις της μουσικής από όλον τον κόσμο και να ενθαρρύνω μια αίσθηση «κοινότητας». Προσπαθώ να γράφω σε κάθε έναν που αγοράζει ένα δίσκο από μας για να τον ευχαριστήσω προσωπικά και συμπεριλαμβάνω επίσης πολλά δωρεάν πράγματα όπως συλλογές, dvd, διαφημιστικά αυτοκόλλητα και κονκάρδες, στην προσπάθεια να δώσω στον κόσμο κάτι που να αξίζει και να τους προτείνω και άλλους μουσικούς. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο η Mobilization διοργανώνει μουσικά και κινηματογραφικά φεστιβάλ.
Πιστεύω πάντως ότι γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο για μια δισκογραφική εταιρεία να επιβιώσει. Μιλούσα τις προάλλες με τον Michael Gira της Young God Records και μου έλεγε ότι οι πωλήσεις έχουν πέσει δραματικά τη χρονιά αυτή, και δεν είναι σίγουρος για το πόσα χρήματα ακόμη μπορεί να ξοδέψει.
17) Ξέρω ότι δεν έχετε χρησιμοποιήσει ποτέ ηλεκτρονικά μέσα στη μουσική σας. Έχω μεγάλη περιέργεια να μάθω την άποψη σας για την ηλεκτρονική μουσική!

Τ.F.: Μ’ αρέσει! Ακούω πολύ και πάντα παίζω όταν κάνω τον dj.
E.P.:Μου αρέσει η ηλεκτρονική μουσική. Είμαι οπαδός πολλών από τις «synth-punk» μπάντες, καθώς επίσης και πειραματικών noise συγκροτημάτων. Επίσης πραγματικά μ’ αρέσει ο τρόπος με τον οποίο μπάντες όπως οι Neurosis ενσωματώνουν ηλεκτρονικά στοιχεία με ένα πλατύ δυναμικό εύρος σε ένα πιο παραδοσιακό heavy rock στυλ.
Όσον αφορά την πιο ακαδημαϊκή ή πειραματική ηλεκτρονική μουσική, έχω συνεισφέρει στη χρηματοδότηση του 23 Five, ο οποίος είναι ένας μη-κερδοσκοπικός οργανισμός του San Francisco που διοργανώνει συναυλίες για καλλιτέχνες ηλεκτρονικού ήχου και θορύβου από ολόκληρο τον κόσμο, και επίσης εκδίδει cd των καλλιτεχνών αυτών. Διοργανώνουν ένα ετήσιο φεστιβάλ που λέγεται Activating the Medium, μερικές φορές μαζί με το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του San Francisco (SFMOMA), το οποίο προβάλλει μια διαφορετική ομάδα πειραματικών μουσικών κάθε χρόνο.
Από τεχνικής άποψης, έχουμε χρησιμοποιήσει ηλεκτρονικά keyboards στο «Ceremonial», αλλά γενικά προτιμούμε την πιο ακουστική προσέγγιση με πολλαπλές κιθάρες σε διαφορετικά κουρδίσματα. Επίσης μας αρέσει ο οργανικός ήχος ενός ζωντανού ντράμερ. Στο «1938», όταν αποφασίσαμε να εξερευνήσουμε νέα όργανα, αποφασίσαμε να μείνουμε στα πιο οργανικά, αναλογικά όργανα όπως το βιολί, το τσέλο ή το hammer dulcimer (σ.α.: στο «Peking» χρησιμοποιούν το yang qin, το κινέζικο hammered dulcimer που παίζεται με ξυλόσφυρα όπως το σαντούρι).

18) Αυτήν τη στιγμή στις ΗΠΑ διεξάγεται η πιο πολυδάπανη και αμφίρροπη προεκλογική εκστρατεία για τη θέση του Προέδρου. Η εποχή του …»διαβόλου Bush» φαίνεται να τελειώνει. Πιστεύετε ότι κάτι ουσιαστικό αλλάζει ή μπορεί να αλλάξει;

Τ.F.: Μόνο αν εκλεγεί ο Ομπάμα. Αλλιώς, τα ίδια χάλια…
E.P.: Αυτό είναι μόνο η προσωπική μου άποψη: το να είναι κάποιος «punk» συνεπαγόταν πάντα για μένα μια πολύ κυνική άποψη για την πολιτική και μια κριτική στάση για την κυβέρνησή μας, αλλά και μια θετική στάση ως προς την κοινότητα, το να ζεις με προσωπική ακεραιότητα και υπευθυνότητα, και να προσπαθείς να βελτιώσεις τα πράγματα. Αυτό ίσως είναι μια εντελώς ουτοπική και ιδεαλιστική άποψη του κόσμου, πιθανώς πιο πολύ ένα όνειρο παρά ένα ρεαλιστικό σχέδιο δράσης ή λύσης. Υπάρχουν πολλά μεγάλα προβλήματα στον κόσμο, ξεκινώντας από τη συνειδητοποίηση ότι υπάρχουν ήδη υπερβολικά πολλοί άνθρωποι. Υπάρχουν επίσης τεράστιες ανισότητες μεταξύ των χωρών. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει κάνει πολλά φρικτά πράγματα για να προστατεύσει τα συμφέροντά της στο εξωτερικό. Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες κυβερνήσεις σε όλη την ιστορία το έκαναν αυτό. Αυτό ασκεί μια απίστευτη πίεση σε πολλές πτυχές των ζωών μας.
Αν και δεν είμαι οπαδός του GB, είναι επίσης πολύ εύκολο να δείχνεις με το δάκτυλο. Αλλά και μόνο επειδή ζούμε, αυτό μας καθιστά τουλάχιστον κατά ένα μέρος υπεύθυνους για τα προβλήματα του κόσμου σήμερα. Δεν είμαι πολιτικός. Είμαι ένας άνθρωπος της εργατικής τάξης με μια δουλειά και μια οικογένεια και ένα πάθος για τη μουσική, και με πολλούς τρόπους η μουσική μου μπορεί να είναι περισσότερο μια διαφυγή παρά μια συγκεκριμένη λύση ή βοήθεια. Στα 80s ο κόσμος ήταν μπερδεμένος, αντιφατικός και τρομακτικός. Σήμερα, ο κόσμος φαίνεται ακόμη μπερδεμένος, αντιφατικός και τρομακτικός.
Ήμουν στο WTC στις 11/9. Σε ένα πολύ χαμηλό, «ζωικό» επίπεδο μισώ τους μπάσταρδους που προσπάθησαν να με σκοτώσουν! Αλλά αυτό ήταν μόλις ένα γεγονός σε μια μακριά, σύνθετη, αλληλοσυνδεόμενη αλληλουχία γεγονότων με το φταίξιμο να βαρύνει πολλές πλευρές. Τα συναισθήματά μου είναι πολύ μπερδεμένα και πολύπλοκα, και πιθανώς δε θα μπορέσω ποτέ να συμφιλιωθώ με τις συνέπειες του Μετατραυματικού Άγχους. Αλλά αυτό που έμαθα από την εμπειρία αυτή είναι ότι οι άνθρωποι έχουν μια αξιοθαύμαστη ικανότητα να αγαπούν και να δείχνουν συμπόνια και επίσης μια αξιοθαύμαστη ικανότητα για αυτοκαταστροφή και αλληλοεξόντωση. Αυτό ίσως που πρέπει να κάνουμε είναι να έχουμε τις κεραίες μας ανοιχτές. Στο τραγούδι «Procession», ο Jeff Long άγγιξε αυτήν τη χορδή όταν τραγουδούσε «η κρίση στη χώρα μας δεν προκαλείται από εξωτερικές δυνάμεις, ο κίνδυνος υφέρπει μέσα μας». Πιστεύω ότι ο τίτλος του δίσκου μας «1938» είναι μια προειδοποίηση στον καθένα μας, ότι οι ακραίες ιδέες και η τυφλή ιδεολογία είναι επικίνδυνες σε οποιαδήποτε γωνιά του κόσμου, και είναι επίσης κοινές σε κάθε γωνιά του κόσμου.

[live pix: Γιώργος Χαριτίδης]

01/01/2008

1^η δημοσίευση: http://www.mic.gr

Another night on earth

Night on Earth

Παρουσιάζοντας το δίσκο των Night On Earth, ομολόγησα την αδυναμία μου να περιγράψω το είδος της μουσικής που παίζουν… Δεν ξέρω αν η ακόλουθη μίνι-συνέντευξη μπορεί να δώσει μια απάντηση, αλλά διόλου τυχαία, απέφυγα την ερώτηση! Όχι μόνο γιατί αξίζει να την ψάξετε μόνοι σας την απάντηση, εντρυφώντας στο μουσικό κόσμο των Night On Earth… Αλλά γιατί πολλές φορές μια ερώτηση, όντας από μόνη της μια συνισταμένη πολλών απαντήσεων, είναι πολύ πιο πλούσια και ουσιαστική από μια ξεκάθαρη και μονοδιάστατη απάντηση…
– Πώς ξεκίνησε η ιστορία των Night on Earth;

Η ιστορία ξεκινά κάπου στο 2004, ή για την ακρίβεια, τότε είναι που προκύπτει το όνομα Night On Earth, ένα project που κατά κάποιο τρόπο συνεχίζει το νήμα μιας δημιουργικής παρέας που είχε βρει τη μουσικοδραματική της εκτόνωση στους Paracroussis – μια μετα-μουσική ηχο – τρομοκρατική κολλεκτίβα όπως μας αρέσει (ακόμα) να την αποκαλούμε. Οι εικόνες του Τζάρμους και γενικότερα η κινηματογραφική αίσθηση, η διάθεση να λειτουργήσει το άκρατο αυτοσχεδιαστικό μας πνεύμα μέσα σε μια ατμόσφαιρα -ή σε κάποια κατεύθυνση- και η φωνή της Σοφίας έδωσαν μορφή στην ιδέα ‘Night On Earth’.

– 8 νοματαίοι σε μια μπάντα είναι πολλοί! Πώς συντονίζεται η δημιουργική διαδικασία σε μια τόσο πολυμελή ομάδα;

Μας καθοδηγεί η μουσική και ο ήχος μας. Προσπαθούμε να είμαστε υπεύθυνοι μουσικοί. Δεν είναι και τόσες πολλές οι πρόβες και τα live, και ακόμα πιο συγκεκριμένα δεν είναι και πολλές οι πρόβες που θα καταφέρουμε να συναντηθούμε όλοι μας. Γι αυτό, ο καθένας ξέρει (ή οφείλει να ξέρει) πάνω κάτω τι έχει να κάνει πριν μπει στο στούντιο. Έχει ασχοληθεί μόνος του και έχει ψάξει τους ήχους του, έχει ζυγίσει τη δική του συνεισφορά στο συνολικό ήχο της ομάδας, κάνει τις προτάσεις του αφού έχει πρώτα φανταστεί το συνολικό άκουσμα ή πειραματίζεται, έχοντας όμως πλήρη συναίσθηση της μουσικής ιδιοσυγκρασίας του καθένα από αυτούς με τους οποίους παίζει μαζί. Καθένας συμμετέχει ως μια ξεχωριστή μουσική μονάδα, κατά την παράδοση των jazz session μουσικών, και προτείνει το δικό του κόσμο. Όταν μαζευόμαστε, απλώς δουλεύουμε τη χημεία όλων αυτών των στοιχείων. Τελικά, πιο δύσκολο φαίνεται να είναι να συναντηθούμε όλοι τη Δευτέρα στις 8 για πρόβα, παρά να συμφωνήσουμε τι νότες θα παίζει ο καθένας!

– Έχοντας επίγνωση του τί σημαίνει στη Ελλάδα να ασχολείσαι με μουσική πέραν των μπουζουκιών και της έντεχνης συντήρησης, ποιες είναι οι φιλοδοξίες και οι στόχοι σας;

Φιλοδοξία μας είναι κάποια μέρα να καταφέρουμε να ζούμε παίζοντας τη μουσική μας, όπως δηλαδή και αυτοί που ασχολούνται με τα ‘ιδιώματα’ που αναφέρεις. Να έχουμε τη δυνατότητα να παίρνουμε ερεθίσματα ώστε να εξελισσόμαστε καλλιτεχνικά και να μπορούμε πάντα να φτιάχνουμε τη μουσική μας έξω από κάθε είδους «πρέπει» – είτε εκείνα που θέτουν άλλοι, είτε εκείνα που υιοθετούμε κι εμείς οι ίδιοι καμιά φορά χωρίς να το παίρνουμε χαμπάρι. Ε, και φυσικά τα αυτονόητα: πισίνες, γρήγορες κούρσες, βίλες, ντιζάην, χάι, λουκουμάδες, μουράνο, καπελίνα, ψιψιψώνια…

– Πώς και αποφασίσατε να βγει διπλό το cd;

Η αλήθεια είναι ότι δεν το είχαμε σκεφτεί τόσο συγκεκριμένα από την αρχή. Το μόνο σίγουρο ήταν ότι θέλαμε στην πρώτη μας κυκλοφορία (και γι’ αυτό έχει ως τίτλο απλά το όνομά μας) να αποτυπώσουμε με κάθε τρόπο και μέσο -live, studio, αυτοσχεδιασμοί, ηλεκτρονικά- τον ήχο που είχαμε διαμορφώσει ως τότε. Δυσκολευτήκαμε πολύ να αποκλείσουμε μια πτυχή του ήχου μας και να παρουσιάσουμε -τουλάχιστον τώρα που είμαστε στην αρχή- κάτι μονοδιάστατο. Ξεκινήσαμε να ηχογραφούμε αυθόρμητα και χωρίς πολλή σκέψη ή κάποια κατεύθυνση. Ουσιαστικά, όταν φτάσαμε στη μίξη, αντιληφθήκαμε ότι 120 λεπτά δεν είναι εύκολο να χωρέσουν σε ένα cd… Από την άλλη, μιας και είμαστε μουσικοί που πιστεύουν πάνω απ’ όλα στο live, το album μπορεί να ακουστεί και ως μια συναυλία μας, αν σκεφτεί κανείς και τη διάρκειά του.
– Ποια η σχέση σας με αυτό που λέμε πειραματική μουσική; Είναι τελικά μια μουσική που την ευχαριστιέται περισσότερο ο δημιουργός παρά ο ακροατής;

Εξ ορισμού, η πειραματική μουσική δεν είναι μια μουσική που στοχεύει στην ευχαρίστηση. Το πείραμα είναι μια διαδικασία της οποίας την έκβαση δεν την γνωρίζει ούτε ο δημιουργός, ούτε ο ακροατής. Η αξία του συνίσταται ακριβώς σε αυτή την εμπειρία: ότι δημιουργός και ακροατής μοιράζονται το ίδιο πράγμα, με τους ίδιους όρους, ισότιμα, την ώρα που αυτό γεννιέται ή παίζεται. Κοινώς, διαμορφώνουν το έργο από κοινού και σε πραγματικό χρόνο. Απλά ο δημιουργός έχει πάρει (πιθανώς) κάποιες αποφάσεις σχετικά με ορισμένες μουσικές παραμέτρους μέσα στις οποίες θα κινηθεί και κατέχει και την αντίστοιχη τεχνική για να διαχειριστεί και αυτό το υλικό. Αν έχει πλήρως προαποφασίσει ή με κάποιο τρόπο γνωρίζει εκ των προτέρων το τελικό αποτέλεσμα, αλλά και την επίδραση που αυτό μπορεί να έχει στον ακροατή, τότε δεν μιλάμε για πειραματική μουσική. Κι αν καμώνεται ότι είναι, είναι ένας απατεώνας. Κι αν ευχαριστιέται ερήμην των αντιδράσεων του ακροατή, είναι απλά ματαιόδοξος. Το πείραμα είναι συνυφασμένο με το ρίσκο. Τι είδους ευχαρίστηση μπορεί να προκύπτει μέσα από την ανάληψη ρίσκων; Πιθανώς μονάχα εκείνη που μπορεί να σου επιστρέψει ως θετική ενέργεια (βλέπε επιβεβαίωση) ο ακροατής. Δηλαδή όταν το πείραμα πετύχει.

– Αναφέρετε στις επιρροές σας και τον Γιάννη Χρήστου, μια μάλλον αγνοημένη μορφή της ελληνικής μουσικής. Ποιο στοιχείο του μπορούμε να ανιχνεύσουμε στη μουσική των ΝΟΕ;

Η περίπτωση Χρήστου είναι από εκείνες τις περιπτώσεις στη μουσική που σηματοδοτούν ένα αισθητικό τέρμα και όχι μια αρχή. Είναι ένας ολόκληρος κόσμος από τον οποίο δύσκολα μπορείς να απομονώσεις κάποια στοιχεία έξω από το concept τους -και την ιδιοφυία του δημιουργού τους- και να τα ξαναχρησιμοποιήσεις στη βάση της δικής σου τέχνης. Παρόλα αυτά, το σύστημα των ιδεών του και το έργο του μπορεί να σε κινητοποιήσει με πάρα πολλούς τρόπους και σίγουρα έχει να σου διδάξει ένα σωρό πράγματα γύρω από τη στάση που έχεις απέναντι στη δημιουργία σου. Όσον αφορά τη μουσική μας, έχουμε μάθει να μην επεξεργαζόμαστε τόσο τη φόρμα μιας σύνθεσης, αλλά τη μακροδομή της, το ηχητικό της σχήμα. Να την αντιμετωπίζουμε ως ενέργεια και ως ένα σύνολο εντάσεων και δυναμικών και όχι απλά ως νότες και συγχορδίες. Να μη βολευόμαστε, να προσπαθούμε συνέχεια να ξεπερνάμε τα όριά μας και να κοιτάμε πέρα από τη μουσική και την τέχνη μας. Σε μια συνέντευξή του, ο Χρήστου είχε πει «το ζήτημα δεν είναι να κάνεις τέχνη, αλλά να μπορέσεις να συνδεθείς εσύ ο ίδιος με τις δυνάμεις που σε περιβάλλουν». Ο ίδιος θεωρείται σήμερα μια αγνοημένη μορφή, γιατί αυτές οι ιδέες -που ο ίδιος υποστήριξε με συνέπεια και στάση ζωής- είναι στην ουσία τους -δυστυχώς- αγνοημένες.

– Μιας που κλείνει η χρονιά, ποιος δίσκος φέτος σας εντυπωσίασε;

Φέτος ακούσαμε πολλούς δίσκους που μας άρεσαν ιδιαίτερα. Εκείνοι όμως που με όλη τη σημασία της λέξης μας εντυπωσίασαν (εννοείται με τη θετική έννοια) ήταν το ‘Back To Basics’ της Christina Aguilera και ‘Η βροχή από κάτω’ του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Ακόμα τους έχουμε στο repeat.

15/12/2006

1^η δημοσίευση: http://www.mic.gr

Sigmatropic-16 ερωτήσεις και άλλες ιστορίες

Ως ευγενικά παιδιά που είμαστε ας ξεκινήσουμε με τις απαραίτητες συστάσεις: από την μία μεριά εγώ, ένας ταπεινός γραφιάς του Μic. Από την άλλη ο Άκης Μπογιατζής, ο ιθύνων νους ενός group που καλείται Sigmatropic, οι οποίοι πρόσφατα κατέθεσαν τον νέο τους δίσκο ’Sixteen haiku and other stories’. Έναν από τους δίσκους για τον οποίο η ελληνική ανεξάρτητη σκηνή μπορεί να είναι υπερήφανη, όχι μόνο για την ποιότητά της αλλά και για τις διεθνείς συμμετοχές… Αλλά γι’ αυτά έχουμε μιλήσει και αλλού αναλυτικά (Χαϊκού & Haiku).

Η πρώτη δικιά μου επαφή με τους Sigmatropic (εξαιρείται η επαφή με τις σιγματροπικές αντιδράσεις στα φοιτητικά μου χρόνια!) έγινε το 1998 με το LP ’Random Walk’, μια επαφή που συνοδεύτηκε και από την προσωπική γνωριμία με τον δημιουργό κάποιων αγαπημένων μου εφηβικών ακουσμάτων. Cpt Νέφος, Libido Blume… Και η ιστορία συνεχίζεται… Αλλά ας αφήσουμε τα πολλά λόγια και ας μπούμε στο… ψητό! Ανάβουμε την λάμπα και η.. ανάκριση ξεκινά:

Πόσο δύσκολη ήταν η προσαρμογή των στίχων σε μια ήδη υπάρχουσα μουσική; Λίγο αυτονόητη βέβαια η απάντηση (πολύ!) αλλά πιστεύω θα ήταν ενδιαφέρουσες οι λεπτομέρειες αυτής της διαδικασίας. Πως προέκυψε η ιδέα;

Η ιδέα ρίχτηκε από την εταιρεία (την Hitch Hyke) αφού διαπίστωσαν πού κατευθυνόταν η μουσική με τα Ελληνικά «Δεκαέξη Χαϊκού». Πρότειναν μια δεύτερη κυκλοφορία του Ελληνικού δίσκου στα Αγγλικά, όπου θα συμμετείχαν κάποιοι ξένοι μουσικοί. Προκειμένου να γίνει η μεταφορά στα αγγλικά των Ελληνικών χαϊκού καθώς και των άλλων ποιημάτων της Ελληνικής έκδοσης, έπρεπε να ληφθεί υπ΄ όψη ακριβώς το ότι η μουσική ήταν δεδομένη. Συνεπώς αν και βασιστήκαμε αρκετά στην επίσημη μετάφραση των ποιημάτων του Γ. Σεφέρη από τον Edmund Kealey και τον Philip Sherard, έπρεπε να βρεθεί τρόπος να ταιριάξουν με τη ρυθμική και την ατμόσφαιρα της μουσικής που χρησιμοποιήθηκε στην Ελληνική εκδοχή τους. Συνεπώς, ο (αγγλικός) στίχος συνάντησε κατά κάποιο τρόπο τη μουσική σε αυτή την περίπτωση. Στο στάδιο αυτό βοήθησε σημαντικά και η Carla, η οποία όταν βρέθηκε στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 2001, ανάμεσα στις ηχογραφήσεις για το άλμπουμ αυτό, έκανε κάποιες καίριες παρατηρήσεις για την απόδοση κάποιων νοημάτων στα αγγλικά. Αυτή ήταν μια πολύ σημαντική και χρήσιμη παρέμβαση, όπως διαπιστώνεται σήμερα που το CD είναι τελειωμένο.

Τέτοια συγκέντρωση αστέρων της ανεξάρτητης σκηνής είναι πρωτοφανής για ελληνικό δίσκο… Οι επαφές πως έγιναν; Έγιναν κρούσεις σε άλλους και αρνήθηκαν;

Είναι αλήθεια ότι ούτε και εμείς περιμέναμε τέτοια ανταπόκριση. Πρέπει να πω ότι τον κύριο συντονισμό για τις επαφές αλλά και τις αποφάσεις σχετικά με τους καλλιτέχνες που θα ήταν κατάλληλοι για το project αυτό, τον είχε ο Theo Vlassopulos το αφεντικό της Tongue Master Records στο Λονδίνο. Το σκεπτικό ήταν να προσεγγιστούν καλλιτέχνες από ευρύ φάσμα της μουσικής οι οποίοι να είναι, είτε «ανερχόμενοι» (δηλ. στην πιο σημαντική στιγμή της δημιουργικής τους πορείας), είτε «μεγάλα» ονόματα με πραγματικό καλλιτεχνικό εκτόπισμα. Υπήρχαν κάποιοι από εκείνους που προσεγγίστηκαν, οι οποίοι αν και κατ΄ αρχήν ήταν σύμφωνοι να συμμετάσχουν, τελικά δεν μπόρεσαν για λόγους προγραμματισμού και φόρτου εργασίας.
Τι άποψη εξέφρασαν για το υλικό; Υπήρξαν παρεμβάσεις ή προτάσεις πάνω στην μουσική;

Εφ΄ όσον δέχτηκαν να συμμετάσχουν, ήταν κατ΄ αρχήν σύμφωνοι και τους άρεσε η μουσική. Μερικοί το εκφράσανε και με υπερθετικά. Δεν υπήρξαν παρεμβάσεις. Ορισμένοι πέρασαν την άποψή τους (ή οποία αποδείχτηκε σχεδόν πάντα πολύ ενδιαφέρουσα) μέσω της ερμηνείας τους στο τραγούδι, που σε ορισμένες περιπτώσεις ήταν πολύ διαφορετική από την ελληνική μελωδία της φωνής.

Ξέρω πόσο κλισέ και βαρετή (αλλά και αναπόφευκτη) είναι η ερώτηση, αλλά πως θα περιέγραφες την μουσική των Sigmatropic σε κάποιον άσχετο ακροατή;

Από πλευράς φόρμας είναι δύσκολο να περιγραφεί με έναν όρο. Νομίζω ότι είναι μια ατμοσφαιρική μουσική, είναι progressive electronica, όπως επίσης και alternative rock.

Κυκλοφοριακά πώς έχουν πάει τα ελληνόφωνα χαϊκού;

Έχουν κινηθεί συμπαθητικά (αν και όχι όσο θα περίμενα). Έχω την αίσθηση ότι θα γίνουν περισσότερο γνωστά με την κυκλοφορία του διεθνούς project.

Οι Sigmatropic είναι τελικά ένα group ή ένα όχημα προσωπικής έκφρασης;

Στα CD που έχουμε κυκλοφορήσει μέχρι τώρα, είχα την ευθύνη της μουσικής, της ενορχήστρωσης και της βασικής άποψης για την παραγωγή. Στις συναυλίες όμως γίνεται περισσότερο ομαδική δουλειά. Το συγκρότημα που αυτή την εποχή αποδίδει τη μουσική ζωντανά, πιστεύω ότι βρίσκεται μέσα στην ατμόσφαιρα του υλικού. Λειτουργεί μια «χημεία» που θα μπορούσε να μεταφερθεί κάλλιστα και στη μουσική του επόμενου CD. Είναι κάτι που θα το ήθελα.

Πως θα γίνει η προώθηση του δίσκου στο εξωτερικό;

Εκτός από την Ελλάδα, το CD κυκλοφορεί ήδη στη Βρετανία από την Tongue Master Records, στην Ιταλία από την White and Black. Επίσης εντός του 2003 θα κυκλοφορήσει στην Αυστραλία & τη Νέα Ζηλανδία (Inertia Music), στην Ισπανία (Discmedi) και την Γερμανία (διανομή από την Cargo Germany). Τέλος, θα κυκλοφορήσει στις ΗΠΑ και τον Καναδά στις 19 Ιανουαρίου 2004 ως εγχώρια (αμερικανική) παραγωγή από την Thirsty Ear. Και αναμένονται να ακολουθήσουν και άλλες αγορές. Σε όλες τις χώρες θα υπάρχει airplay και η κυκλοφορία θα καλυφθεί (ήδη καλύπτεται σε ένα βαθμό!) από μεγάλο μέρος του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου.
Γιατί ελληνικά ονόματα από τον ανεξάρτητο χώρο δεν καταφέρνουν να έχουν διεθνή απήχηση, τη στιγμή που υπάρχουν μπάντες με σχεδόν παγκόσμια απήχηση από άλλες κοινοτικές χώρες ιδίου βεληνεκούς με την δική μας (Mum, Sigur Ros, dEUS, 22 Pisterpirko-κ.α.);

Δεν μπορώ να απαντήσω εύκολα σε αυτό. Πιστεύω ότι υπάρχει κάποια «ασυμβατότητα» με την αμιγή δυτική ροκ έκφραση, όλων όσων ασχολούμαστε με το ροκ σε αυτή τη χώρα. Ίσως και οι μεγάλες αγορές της Δύσης να μην είναι ακριβώς «έτοιμες» να ακούσουν τη μουσική που παράγεται από τα εγχώρια συγκροτήματα – ίσως να μη θέλουν να είναι έτοιμες. Πιστεύω ότι τα ονόματα που αναφέρεις από τις Σκανδιναβικές χώρες, το Βέλγιο και αλλού, μπόρεσαν να βγουν από τα όρια της χώρας τους και να χτυπήσουν διπλανές κουλτούρες, επειδή είχαν πιο συγγενική παιδεία. Από την άλλη πλευρά, το αγγλοσαξονικό κάστρο ειδικά, μπορεί να τους δέχεται ως κυκλοφορία, αλλά αυτό απέχει πολύ από το να γίνονται πραγματικά αποδεκτοί. Τα συγκροτήματα από την Ελλάδα ίσως τώρα ξεκινούν να μαθαίνουν πώς να γίνονται δεκτά ως κυκλοφορία στο εξωτερικό. Πιστεύω ότι σε μεγάλο βαθμό είναι ζήτημα παραγωγής και του «πώς ακούγεται» ένα προϊόν. Τέλος, δεν μπορώ να παραβλέψω τον παράγοντα «συγκυρία», όπου κάτι τρέχει όπως π.χ. μια συνεργασία, ή μια ταινία, ή κάτι άλλο, που τελικά ανοίγει κάποιες πόρτες (ή να το πω καλύτερα, προσελκύει την προσοχή σε πρώτη φάση).

Πως βλέπεις το μέλλον της μουσικής στην εποχή της συγχώνευσης των μεγάλων εταιριών και του ξεφυτρώματος των μικρών ανεξαρτήτων;

Οι συγχωνεύσεις ίσως φανερώνουν τον τρόμο των μεγάλων εταιριών μπροστά στην ύφεση που καραδοκεί. Οι μικρές εταιρίες πάντα αποτελούσαν την ανάσα για την μουσική δημιουργία και αυτό εξακολουθεί να ισχύει. Απλά, όσο περνά ο καιρός εμφανίζονται περισσότερες ιδιαιτερότητες στη μουσική βιομηχανία, που αλλάζουν το χάρτη, μέχρι και τον τρόπο έκφρασης. Αλλά αυτό είναι και η ομορφιά αυτής της μουσικής. Από την εμφάνιση του ροκ εν ρολ, ή και παλιότερα, πότε υπήρχε «ησυχία» στο χώρο αυτό; Η μουσική θα συνεχίσει να υπάρχει, να μεταδίδεται και να δίνει συγκλονιστικά δείγματα, αρκεί απλά να βρισκόμαστε εκεί, να παρατηρούμε και να συμμετέχουμε.

Η πειρατεία και τα mp3 σκοτώνουν την μουσική – ή μήπως καμιά φορά και η βιομηχανία;

Οι αλλαγές στη διακίνηση της μουσικής που βιώνουμε αυτό τον καιρό είναι πολύ σημαντικές. Η εξάπλωση του mp3 και η σύγχυση του με την «πειρατεία» ίσως θόλωσαν για λίγο το τοπίο. Η πληθώρα μουσικής και μουσικής πληροφορίας ήταν αρχικά ανεξέλεγκτη, με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν πράγματα που διαφορετικά δεν θα κυκλοφορούσαν. Αυτό μπορεί να έχει τόσο θετική, όσο και αρνητική σημασία. Το ζήτημα είναι ότι και εδώ, όπως και παντού το «θετικό» αποτελεί μόνο μια μειονότητα. Η θετική επίδραση από το ξαφνικό πλήθος των mp3, η δυνατότητα δηλαδή, να ακουστούν καλές μουσικές που αλλιώς δεν θα έφθαναν στο πιο απομακρυσμένο στερεοφωνικό, ούτε στον πιο φτωχό ακροατή-λάτρη της μουσικής, συχνά ξεπερνιέται από την αρνητική, που παράλληλα θέλει και τα σκουπίδια να έχουν την ίδια τύχη (εκτός αν ο ακροατής διαθέτει την κρίση για να βγάλει τα συμπεράσματά του). Κατά τα άλλα, υπάρχουν δυο πράγματα που σίγουρα μειώνονται (ή και σκοτώνονται): το πρώτο είναι οι πωλήσεις των δίσκων, και η δυνατότητα να ζήσουν αξιοπρεπώς μερικοί μουσικοί, ή και να ζήσουν πιο πλούσια μερικοί πετυχημένοι. Αυτό ίσως βρει σύντομα κάποια λύση (κάτι τέτοιο διαφαίνεται ήδη) με τον τρόπο που κάποιοι φορείς διακινούν ήδη το mp3. Το δεύτερο είναι η ποιότητα (εννοώ την πιστότητα) της μουσικής που διακινείται, που με τη σημερινή της μορφή είναι πολύ κατώτερη του προ-συμπίεσης υλικού. Για να αναπαραχθεί η ζεστασιά της μουσικής που θα κάνει συχνά τη (μεγάλη) διαφορά, θα χρειάζεται πάντα τεράστιος όγκος πληροφορίας, απαγορευτικός για τέτοιου είδους διακίνηση.
Βλέπεις σήμερα τα πράγματα να έχουν αλλάξει στον ελληνικό ανεξάρτητο μουσικό χώρο από την εποχή της Creep;

Η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική σήμερα. Στον τεχνικό κυρίως τομέα υπάρχουν μουσικοί που ξέρουν το ροκ εν ρολ αρκετά καλά. Υπάρχει ασύγκριτα καλύτερη πληροφόρηση και συνεπώς οι νέοι μουσικοί (που οι περισσότεροι πέρασαν μέσα και από τον ανεξάρτητο χώρο) έχουν πιο ανοιχτούς ορίζοντες. Η «άλλη πλευρά» το έχει αντιληφθεί και έχει ανοιχτές τις αγκαλιές της. Σαν αποτέλεσμα, το ελληνικό ροκ έχει περάσει σε μεγάλο βαθμό στο χώρο του mainstream. Αυτό είναι ταυτόχρονα μια «κατάκτηση» αλλά και μια ήττα, αν κρίνει κανείς ότι πολλά ακούσματα από ανεξάρτητα συγκροτήματα δεν είναι και τόσο καλύτερα από άλλα των πολυεθνικών, και όλα μαζί συνθέτουν φυσικά ένα αξιοθρήνητο ηχητικό τοπίο.

Τι μουσική ακούς τελευταία;

Όπως πάντα, προσπαθώ να έχω τις κεραίες μου ανοιχτές σε οποιαδήποτε μουσική αξίζει ανεξάρτητα από είδος και φόρμα. Θα έλεγα πιο συγκεκριμένα, ότι δεν έχω ακούσει πραγματικά καλή electronica τελευταία. Από την άλλη, η διόγκωση του ρεύματος των τραγουδοποιών τύπου singer/songwriter μου αρέσει, επειδή πολλοί από αυτούς έχουν καταφέρει να ακούγονται σύγχρονοι και συχνά να ανοίγουν το δρόμο της μουσικής έκφρασης.

Αλήθεια ποιό ήταν το πρώτο LP που αγόρασες;

Χα! Το Ziggy Stardust του David Bowie το 1972. Δεν ξέρεις πόσο περήφανος είμαι για αυτό (ακόμα θυμάμαι πόσο διασκέδαζα με την απίστευτη έκφραση κάποιων «ροκ» πωλητών όταν πλήρωνα στο ταμείο…)

Τι θα κάνουν οι Sigmatropic τους επόμενους μήνες;

Συναυλίες και ατέλειωτα τζαμαρίσματα με τους εαυτούς τους αλλά και με άλλους…

Η ζωή μετά τα Χαϊκού;

The sky is the limit! Υπάρχουν πολλά σχέδια, που φυσικά περιλαμβάνουν νέα κομμάτια, καθώς και ένα project με διασκευές (ελπίζω αυτή τη φορά να το τελειώσω). Με ενδιαφέρει ακόμη η ατμοσφαιρική οργανική μουσική – ίσως αργότερα.

Υπάρχει περίπτωση επανέκδοσης σε CD των Libido Blume;

Δεν έχω καμία τέτοια είδηση. Απλά έχω διαπιστώσει ότι υπάρχει ένα γενικότερο ενδιαφέρον για εκείνες τις κυκλοφορίες της δεκαετίας του ΄80. Το πιο πιθανό που βλέπω, είναι η μεταγραφή τους από βινύλιο σε CD.

O δίσκος των Sigmatropic ‘Sixteen haiku and other stories’ κυκλοφορεί ήδη από τον Σεπτέμβρη.

1^η δημοσίευση: http://www.mic.gr